စံနမူနာ

(၁)

မင္းတုန္းမင္းႀကီးဆိုတာ အားလံုး သိတဲ့အတိုင္း သာသနာျပဳမင္းႀကီးပါ။ သူ႕လက္ထက္မွာ ႀကီးက်ယ္တဲ့ ပိဋကတ္ေတာ္ေတြကို ေက်ာက္ထက္အကၡရာတင္ၿပီး သံဂါယနာတင္ခဲ့တဲ့ မင္းႀကီးပါ။ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ကမၻာ့အႀကီးဆံုးစာအုပ္အျဖစ္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာ တည္ရွိေနဆဲပါ။ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္အခါက မင္းႀကီးနဲ႔ေရႊက်င္ဆရာေတာ္တို႔ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ေလးတစ္ခုကိုပါ။

တစ္ေန႔မွာ မင္းတုန္းမင္းက ေရႊက်င္ဆရာေတာ္အပါအဝင္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားကို နန္းေတာ္ကို ပင့္ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား နန္းေတာ္ထဲကို ေရာက္ေနၾကပါၿပီ။ မင္းႀကီးကေတာ့ ေရာက္မလာေသးပါဘူး။ ဒါနဲ႔ ဆရာေတာ္ေတြဟာ နန္းေတာ္ထဲ ေလွ်ာက္ၾကည့္ၾကတယ္။ အဲဒီလို ေလွ်ာက္ေနရင္း ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ သစ္ပင္တစ္ပင္က တဲြက်ေနတဲ့ သစ္ကိုင္းတစ္ကိုင္းကို လွမ္းကိုင္လိုက္တယ္။ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ဆရာေတာ္ႀကီးက သစ္ကိုင္းကို လွမ္းကိုင္ေနစဥ္မွာပဲ မင္းတုန္းမင္းႀကီး ေရာက္လာတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ မင္းႀကီးေရာက္လာေပမဲ့ သူကိုင္ထားတဲ့ သစ္ကိုင္းကို မလႊတ္ပစ္ဘဲ ကိုင္ၿမဲကိုင္ထားလိုက္တယ္။ သစ္ကိုင္းကို လွမ္းကိုင္ထားတာဆိုေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ခ်ိဳင္းေမြးေတြလည္း ေပၚေနေတာ့တာေပါ့။ ခ်ိဳင္းေမြးေတြေပၚေနေပမဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးကေတာ့ ကိုင္ထားတဲ့သစ္ကိုင္းကို လံုးဝမလႊတ္လိုက္ပါဘူးတဲ့။

အဲဒီအခါ အျခားဆရာေတာ္မ်ားက “ေရႊက်င္ဆရာေတာ္က မင္းတုန္းမင္းႀကီးကို ခ်ိဳင္းေမြးေတြ ျပလိုက္တာေပါ့”လို႔ ေျပာၾကတယ္။

(၂)

အထက္ပါအျဖစ္အပ်က္ေလးက ဘာမွ မဟုတ္သလိုလိုနဲ႔ အဓိပၸာယ္အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ ဂုဏ္ပုဒ္ေတြ၊ ၾကည္ညိဳစရာေတြထဲမွာ အေရးႀကီးတဲ့ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုက “ဧဝ႐ူပါ ကုဟနလပနာ ပဋိဝိရေတာ သမေဏာ ေဂါတေမာ” – “ျမတ္စြာဘုရားဟာ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲျခင္း၊ ဝါၾကြားျခင္း၊ ဟန္ေဆာင္ျခင္း၊ ေျမွာက္ပင့္ခ်ီးမြမ္းျခင္းတို႔ကို အထူးေရွာင္ၾကဥ္ေတာ္မူ၏”ဆိုတဲ့ ဂုဏ္ထူးဝိေသသပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ ကုဟန(စဥ္းလဲျခင္း)သံုးမ်ိဳးအေၾကာင္း နည္းနည္းေျပာပါရေစ။

နံပါတ္(၁)က ပစၥည္းေလးပါးကို သံုးေဆာင္မွီဝဲတဲ့ေနရာမွာ စဥ္းလဲျခင္း။ ဒကာေတြက သကၤန္း၊ ဆြမ္း၊ ေက်ာင္း၊ ေဆးဆိုတဲ့ ပစၥည္းေလးပါး လာလွဴတယ္ဆိုပါစို႔။ အလွဴခံတဲ့ရဟန္းက သကၤန္းေတြ အမ်ားႀကီး လိုခ်င္စိတ္ ျဖစ္တယ္။ ပစၥည္းေလးပါးေတြ အမ်ားႀကီး ရခ်င္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒကာေတြ အထင္ႀကီးသြားေအာင္ “ဘုန္းႀကီးပဲဗ်ာ … သကၤန္းေတြ အမ်ားႀကီး မလိုပါဘူး။ သုသာန္သြား၊ အမႈိက္ပံုသြားၿပီး ပံသကူသကၤန္း သြားေကာက္ၿပီး ဝတ္လည္း ရတာပါပဲ။ အဲ … ဆြမ္းေတြ အမ်ားႀကီးပါလား၊ မလိုပါဘူးဗ်ာ၊ ဘုန္းႀကီးပဲ ဆြမ္းခံစား ရတာပဲ။ အဲ … ေက်ာင္းလည္း မလိုပါဘူးဗ်ာ၊ သစ္တစ္ပင္ေအာက္ ေနလည္း ရတာပဲ။ ေဆးလည္း မလိုပါဘူးဗ်ာ၊ ႏြားက်င္ငယ္ေရနဲ႔ ဖန္ခါးသီးစား ရတာပါပဲ … ”စသျဖင့္ ေျပာတာဟာ ရဟန္းတစ္ပါးအတြက္ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတာလို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ သတိျပဳရမွာက အဲဒီလို ေျပာတိုင္း ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ အဓိကက လူေတြ အထင္ႀကီးေအာင္၊ ပစၥည္းလာဘ္လာဘေပါေအာင္၊ ၾကည္ညိဳသူမ်ားေအာင္ ေျပာမွသာ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

ေနာက္ နံပါတ္ ၂ က ဣရိယာပုထ္န႔ဲ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတာ။ “အင္း လူေတြေတာ့ လာၿပီ။ သူတို႔ အထင္ႀကီးၿပီး ငါ့ကို တည္ၾကည္တဲ့သူ၊ သမာဓိရွိတဲ့သူလို႔ ထင္ျမင္ေအာင္ ဒီလုိေလး ထုိင္ျပလိုက္မွ၊ ဒီလုိေလး ေနျပလိုက္မွ၊ ဒီလိုေလး လမ္းေလွ်ာက္ျပလိုက္မွ …”ဆိုတဲ့အေတြးနဲ႔ လူေတြ အထင္ႀကီးေလးစားေအာင္ ျပဳလုပ္တာဟာ ရဟန္းတစ္ပါးအတြက္ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတာလို႔ ဆိုပါတယ္။

ရဟန္းတစ္ပါးအတြက္ ခႏၶာကိုယ္ လႈပ္ရွားျပဳမူတာကအစ လူေတြ အထင္ႀကီးေအာင္၊ ပစၥည္းေလးပါးဒကာေတြ ေပါမ်ားေအာင္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ပါေနရင္ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲသူလို႔ ဆိုပါတယ္။

ေနာက္ နံပါတ္ ၃ က စကားအရိပ္အျမြတ္ျပၿပီး ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတာ။ “ဒီလို သပိတ္ေလး လြယ္ထားေလ့ရွိသူဟာ တကယ္တန္ခိုးႀကီးတဲ့သူဗ်။ ဒီလို သကၤန္းကို ဝတ္႐ံုေလ့ရွိသူဟာ တကယ္တန္ခိုးႀကီးသူဗ်။ ဒီလို ဂူထဲ ေနတဲ့ဘုန္းႀကီးဟာ တကယ္တန္ခိုးႀကီးသူဗ် …”စသျဖင့္ စကားအရိပ္အျမြတ္ျပၿပီး ပစၥည္းလာဘ္လာဘေပါေအာင္ အားထုတ္တာဟာ ရဟန္းတစ္ပါးအတြက္ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတာလို႔ ဆိုပါတယ္။

(၃)

ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ႀကီးနဲ႔မင္းတုန္းမင္းႀကီး အျဖစ္အပ်က္မွာ ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ မင္းတုန္းမင္းႀကီး လာတာကို ေတြ႕ေပမဲ့ အထက္မွာဆိုခဲ့တဲ့ နံပါတ္ ၂ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲျခင္းျဖစ္မွာစိုးလို႔ သစ္ကိုင္းကို ကိုင္ၿမဲတိုင္း ကိုင္ထားလိုက္တာပါ။ လာဘ္လာဘကို လိုခ်င္လို႔၊ သူတစ္ပါးရဲ႕ ၾကည္ညိဳေလးစားမႈကို လိုခ်င္လို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အမူအရာကို ျပင္တာဟာ ေကာက္က်စ္တဲ့အျပဳအမူတစ္မ်ိဳး ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုထားတာကိုး။

ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ အဲဒီေလာက္ထိ ေလးစားၾကည္ညိဳဖြယ္ေကာင္းပါတယ္။ ပစၥည္းလာဘ္လာဘ၊ ေက်ာ္ေဇာမႈ၊ ေလးစားခ်ီးေျမွာက္ခံလိုမႈ … စတာေတြကို ရလိုမႈနဲ႔ ဘယ္လိုအျပဳအမူမ်ိဳးကိုမွ မလုပ္ဘူးဆိုတဲ့ စံနမူနာကို ျပသြားသူလို႔ ဆိုရပါမယ္။

(၄)

ေနာက္ထပ္ ေလးစားအတုယူဖြယ္ရာ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္ေသးတယ္။ တစ္ေန႔မွာ မင္းတုန္းမင္းႀကီးဟာ ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ကို ဆြမ္းစားပင့္ဖို႔ အမတ္တစ္ေယာက္ကို လႊတ္လိုက္ပါတယ္။ အမတ္ေရာက္ေတာ့ ဆရာေတာ္က သကၤန္း႐ံုၿပီး ေက်ာင္းကေနထြက္ဖို႔ ျပင္ေနပါၿပီ။ ဒါနဲ႔ မင္းႀကီးက ဆြမ္းစားပင့္ခိုင္းလိုက္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္လိုက္တယ္။ ဆရာေတာ္ဟာ ဘာမွမေျပာဘဲ ဆက္ၾကြသြားတယ္။ အမတ္လည္း ေနာက္ကေန ဘာမသိညာမသိ လိုက္သြားေတာ့ မႏၲေလးေတာင္ေျခက အဘိုးအဘြားႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ တဲေလးထဲကို ၾကြသြားတာ ေတြ႕လိုက္ရေတာ့တယ္။

ဒါဟာလည္း ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ၾကည္ညိဳစရာ စံနမူနာေကာင္းတစ္ခုပါပဲ။ ရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ ခ်မ္းသာဆင္းရဲ၊ ဂုဏ္ရွိသူ၊ မရွိသူ၊ အာဏာရွိသူ၊ မရွိသူ မခဲြျခားဘဲ ဆက္ဆံရမယ္ဆိုတဲ့ စံနမူနာျပယုဂ္တစ္ခုပါပဲ။

(၅)

ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ အာဏာရွိသူေတြနဲ႔ မလိုအပ္ရင္ ဘာမွ ေတြ႕ဆံုေျပာဆိုျခင္း မရွိေပမဲ့ လိုအပ္တဲ့အခါမွာေတာ့ ေဘးေရွာင္ေနတတ္တဲ့ဆရာေတာ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ခါက ထန္းပင္ရင္းတိုက္သား ဦးဓမၼသာမိအပါအဝင္ ဆရာေတာ္ (၃)ပါးကို ပုန္ကန္မႈပါမွာ ႀကံရာပါေတြဆိုၿပီး ကြပ္မ်က္ဖို႔ အမိန္႔ေပးလိုက္ပါတယ္။

ျပည္သူေတြလည္း ဘုန္းႀကီးေတြကို ဖမ္းတယ္၊ သတ္ေတာ့မယ္ဆိုေတာ့ လႈပ္လႈပ္ရြရြ ျဖစ္ၾက၊ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၾကနဲ႔ ပူပန္ၾကေတာ့တာေပါ့။ ဒါနဲ႔ မတၱရာဆရာေတာ္၊ မင္းတဲဆရာေတာ္၊ မႏၲလာဆရာေတာ္တို႔က “ေမာင္ေရႊက်င္ဆီ သြားၾကပါဟ”ဆိုၿပီး ဘုန္းႀကီးဦးမဥၨဴကို လႊတ္လိုက္ၾကပါတယ္။

ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ဆီေရာက္ေတာ့ ည ၁ဝ နာရီရွိေနပါၿပီ။ အေၾကာင္းစံု ေလွ်ာက္ျပေတာ့ ေရႊက်င္ဆရာေတာ္က “အင္း အင္း ကိုယ္က်ိဳးနဲလို႔၊ ကိုယ္က်ိဳးနဲလို႔၊ ျဖစ္မွ ျဖစ္ရပေလ၊ ေျပာေတာ့ သာသနာ့ဒါယကာ၊ သာသနာ့ဒါယကာနဲ႔၊ သံဃာေတြကို သတ္ပစ္ရင္ ရာဇဝင္႐ိုင္းေတာ့မွာပဲ။ ကိုင္း …. ခုေတာ့ မိုးခ်ဳပ္ၿပီ။ ျပန္ၾကဦး။ မနက္က်မွ ၾကြခဲ့မယ္”လို႔ မိန္႔လိုက္ပါတယ္။ မနက္ေစာေစာေရာက္ေတာ့ ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ မင္းတုန္းမင္းႀကီးထံ သြားၿပီး ျမည္တြန္ဆံုးမ ၾသဝါဒေပးလိုက္တဲ့အခါ ေျပလည္သြားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

(၆)

ေလးစားၾကည္ညိဳဖြယ္ရာအတိျဖစ္ေနတဲ့ ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ စံနမူနာျပလုပ္ရပ္ေတြကို သိရေတာ့ ယေန႔ေခတ္ရဲ႕ ဒဏ္ရာအနာတရေတြကို တစ္ခုခ်င္း လွမ္းျမင္မိတယ္။ “ဆရာကလည္း ဆရာ၊ ဒကာကလည္း ဒကာ၊ ဒဏ္ရာမ်ားနဲ႔ကမၻာ”လို႔သာ ဆိုရေတာ့မယ္ ထင္ပါရဲ႕။ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ ဘာျဖစ္လို႔ မင္းႀကီးအေပၚမွာ ၾသဇာသက္ေရာက္ရသလဲ … စဥ္းစားၾကည့္ေတာ့။ အစကတည္းက သိကၡာသမာဓိနဲ႔ ေနခဲ့လို႔ပါပဲ။ ဒါက သတိျပဳသင့္တဲ့အခ်က္ပါ။

ေကာင္းလို႔ စြဲတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လိုအပ္လို႔ စဲြတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရဟန္းတစ္ပါးအတြက္ ပါတီစဲြဟာ သာသနာအတြက္ အႏၲရာယ္ပါပဲ။ တိုင္းျပည္အတြက္ တကယ္လိုအပ္တဲ့အခါ ဘယ္ပါတီ၊ ဘယ္အစိုးရကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အားမနာဘဲ ဝင္ေရာက္ဆံုးမၾသဝါဒေပးတတ္တဲ့ သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီးကေတာ့ ဒီေန႔ေခတ္ရဲ႕ စံနမူနာျပပုဂၢိဳလ္ႀကီးပါပဲ။

(၇)

စံနမူနာျပလုပ္ရပ္ေကာင္းေတြကို ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ေနာက္က်တယ္ဆိုတာ မရွိပါဘူး။ သိတဲ့အခ်ိန္က စဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ပါတယ္။ ဆရာဘက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဒကာဘက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႕လက္ညိွဳးထိုး၊ ကိုယ့္လက္ညိွဳးထိုးေနလို႔ေတာ့ ဘာတိုးတက္မႈမွ ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ ဟိုထိုးဒီထိုး တဝီဝီထိုးေနတဲ့ လက္ညိွဳးေတြကို ႐ုတ္သိမ္းလိုက္ပါ။ ကိုယ္တိုင္က စံနမူနာျပပါ။

တိုင္းျပည္က လက္ညိွဳးေတြ လိုေနတာ မဟုတ္ပါ။ စံနမူနာလုပ္ရပ္ေတြ လိုအပ္ေနတာပါ။ တိုင္းျပည္က ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းခ်ည္း လိုအပ္ေနတာ မဟုတ္ပါ။ ျပည္သူေကာင္းေတြလည္း လိုအပ္ေနတာပါ။

အရွင္ကုသလသာမိ (အတည္မဲ့)

 ဇူလိုင္ ၇ ၂ဝ၁၄

မွီျငမ္း

၁။ မဟာနိေဒၵသပါဠိေတာ္ စာမ်က္ႏွာ ၁၇၂

၂။ ရိကၡာႏွင့္သိကၡာ (ရေဝႏြယ္ - အင္းမ)