Dictionary/အဘိဓာန်

Blogspot Dictionary

Blogspot Dictionary

Wednesday, April 29, 2009

စိတ္အာဟာရ


(Copyright နဲ႔ ၿငိမွာစိုးလို႔ ပံုအသစ္ေျပာင္းထား)
သတၱ၀ါေတြကို လိုရာပို႔ေဆာင္ေပးႏိုင္စြမ္းရွိလို႔ အာဟာရလို႔ ေခၚပါတယ္။ မွန္ပါတယ္။ အာဟာရရွိမွသာ လူဟာ လိုရာကို သြားႏိုင္ပါတယ္။ ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အာဟာရ ျပတ္လပ္ၿပီဆိုရင္ အသက္ဆံုးရဖို႔ပဲ ရွိပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သတၱ၀ါေတြဟာ မိမိနဲ႔သင့္ေလ်ာ္ရာ အာဟာရေတြကို ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် မွီ၀ဲစားေသာက္ေနရပါတယ္။ လူတိုင္း၊ သတၱ၀ါတိုင္း အာဟာရကို မွီ၀ဲစားသံုးေနရေပမယ့္ ေနရာေဒသနဲ႔ သတၱ၀ါအမ်ိဳးအစားအားေလ်ာ္စြာ အာဟာရေတြကေတာ့ ကဲြျပားလွတယ္။
လူသားေတြဟာ မီးကို မေတြ႕ရွိခင္ကာလကတည္းက သားစိမ္းငါးစိမ္းေတြစားၿပီး အာဟာရျဖည့္ခဲ့ၾကတယ္။ မီးကို ေတြ႕ရွိလာေတာ့လဲ မီးနဲ႔ခ်က္ျပဳတ္စားလာၾကတယ္။ ေနာက္ပိုင္း အျခားအာဟာရျဖစ္ေစမယ့္ သစ္သီး၀လံေတြကို စားသံုးခဲ့ၾကတယ္။ ယေန႔အခ်ိန္အခါမွာဆိုရင္လဲ အာရွအစားအစာ၊ ဥေရာပအစားအစာ၊ အာဖရိကအစားအစာ စသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါပဲ။ အာရွမွာေတာင္မွ အိႏၵိယ၊ သီရိလကၤာနဲ႔ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕မွာ စားေသာက္ၾကတဲ့ အစားအစားနဲ႔ အျခားႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့အစားအေသာက္ေတြဟာ အရမ္းကို ကြာျခားပါတယ္။ တစ္ႏိုင္ငံတည္းမွာကိုပဲ အစားအေသာက္ေတြက ျခားနားေနတာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါ အခ်ိဳ႕ သားငါးမပါတဲ့ သက္သတ္လြတ္အာဟာရကို စားသံုးၾကတယ္။ အခ်ိဳ႕က်ေတာ့လဲ အသားငါးပါမွ စားတတ္ပါတယ္။ ဆိုခ်င္တာက လူဆိုတာ အာဟာရနဲ႔ အသက္ရွင္ေနၾကရတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာလဲ “သေဗၺ သတၱာ အာဟာရဌိတိကာ = သတၱ၀ါအားလံုးဟာ အာဟာရအေပၚမွာ မီွတည္ေနရတယ္”လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီစာေလးကို တရားထိုင္တုန္းက ေရးဖို႔ စိတ္ကူးရလာခဲ့တာပါ။ တရားထိုင္တုန္း ေအာက္ပိုင္းေျခေထာက္ေတြ၊ တင္ပါးေတြဟာ ပူေလာင္ၿပီး အေတာ္ကို ခံရခက္ေနခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေန႔ခင္းက အနည္းငယ္သာ ဆြမ္းစားခဲ့လို႔ ဗိုက္ကလဲ တကြိကြိနဲ႔ အရမ္းကို ဆာေနခဲ့တယ္။ အတန္ၾကာ စူးစိုက္ၿပီး ၾကိတ္မိွတ္ရႈမွတ္လိုက္ေတာ့ အံ့ၾသစြာနဲ႔ ေစာေစာက ခံစားခဲ့ရတဲ့ ေ၀ဒနာေတြဟာ ၾကက္ေပ်ာက္ငွက္ေပ်ာက္ လြင့္စင္ကုန္ပါတယ္။ ေ၀ဒနာေတြ မရွိေတာ့တဲ့အျပင္ ေအးၿငိမ္းတဲ့ရသကိုပါ ခံစားလိုက္ရပါတယ္။ ဗိုက္ဆာေနတဲ့စိတ္ကလဲ ဘယ္ေရာက္သည္ မသိ။ ဆာလဲ မဆာေတာ့ဘူး။ ေတာ္ေတာ္ကို အားထုတ္ရ အရသာေတြ႕ခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ငယ္ငယ္က ဆရာသမား ေျပာခဲ့တဲ့ “တပည့္မရွား၊ တစ္ျပားမရွိ၊ ပီတိကိုစား အားရွိပါ၏”ဆိုတဲ့ စာပုိဒ္ေလး ေခါင္းထဲ၀င္ေရာက္လာပါတယ္။ ပီတိကို စားတာ အားရွိသတဲ့။ ငါလဲ ပီတိနဲ႔ အာဟာရေတြ ျဖစ္သြားခဲ့တာပါလား။

တရားျဖဳတ္ၿပီးတဲ့အခါမွာလဲ အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ေလးက ေခါင္းထဲက ထြက္မသြားခဲ့ဘူး။ ပ႒ာန္းပစၥယနိေဒၵသမွာ အာဟာရပစၥည္းအေၾကာင္းကိုလဲ စိတ္ေရာက္သြားပါတယ္။ ပ႒ာန္းရြတ္ေနသူေတြလဲ သတိထားမိလိမ့္မယ္။ အာဟာရပစၥည္းမွာ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ရွိတယ္။ ပထမအခ်က္က ကဗဠီကာေရာ အာဟာေရာ ဣမႆ ကာယႆ အာဟာရပစၥေယန ပစၥေယာ။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အရူပိေနာ အာဟာရာ သမၸယုတၱကာနံ ဓမၼာနံ တံသမု႒ာနာနဥၥ ရူပါနံ အာဟာရပစၥေယန ပစၥေယာ။ ပထမအခ်က္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္က မိမိတို႔ေန႔စဥ္စားေသာက္ေနတဲ့ အစားအစာေတြထဲက ကဗဠီကာရာဟာရဆိုတဲ့ ၾသဇာေလးက သတၱ၀ါေတြကို အာဟာရပစၥည္းနဲ႔ ေက်းဇူးျပဳေနတယ္တဲ့။ ဒါကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ထူးျခားတာက ေနာက္တစ္ခ်က္မွာပါ။ အရူပလို႔ဆိုတဲ့ နာမ္(စိတ္)တရားက ရုပ္တရားကို အာဟာရသတၱိနဲ႔ ေက်းဇူးျပဳသတဲ့။ ဆိုလိုတာက စိတ္ကလဲ လူကို အာဟာရျဖစ္ေစႏိုင္စြမ္းရွိတယ္လို႔ ဆိုလိုတာပဲ။ တရားထိုင္ရင္း အေညာင္းအညာေတြ ေျပသြားၿပီး အာဟာရေတြ ျပည့္သြားသလို ခံစားရတာဟာ ပီတိဆိုတဲ့ စိတ္က လူကို အာဟာရအျဖစ္ တိုက္ေကၽြးလိုက္တာပဲေပါ့။ ဒါဆိုရင္ အစာမစားဘဲ ေနႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အျဖစ္ေတြဟာ ေလာကမွာ တကယ္ရွိႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုရပါမယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာနဲ႔ အခ်ိဳ႕ ရဟႏၲာေတြဟာ ဘာအစားအစာမွ မစားဘဲ ခုႏွစ္ရက္ပတ္လံုး သမာပတ္၀င္စားႏုိင္တယ္ဆုိတာလဲ ဒီသေဘာပဲ ျဖစ္မွာပါ။

အာဟာရနဲ႔ပတ္သတ္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြက အဲဒီေန႔မွာတင္ အၿပီးသတ္ မသြားခဲ့ဘူး။ ေနာက္တစ္ေန႔ က်ားသစ္က သမင္ကို ဆြဲသြားတဲ့အေၾကာင္း ေျပာေနၾကတယ္။ ညည အသြားအလာေတြမွာ သတိထားဖို႔ ေျပာေနၾကတယ္။ အရင္ကလဲ ေတာထဲက စစ္သားေတြ ခ်စ္တဲ့ ေခြးတစ္ေကာင္ကို က်ားသစ္က ဆဲြသြားၿပီးပါၿပီ။ စိတ္က က်ားသစ္ရဲ႕ အာဟာရဆီ ေရာက္သြားတယ္။ သူ႕ အာဟာရအတြက္ အေတာ္ေလးကို ရင္ထဲမခ်ိျဖစ္ရပါတယ္။ အစားခံရတဲ့ သမင္ေလးေတြနဲ႔သားေကာင္ေလးေတြကို သနားမိသလို သူမ်ားအေသြး၊ အသားနဲ႔မွ အာဟာရျဖစ္ၿပီး အသက္ရွင္ေနထိုင္ႏိုင္တဲ့ က်ားသစ္ကိုလဲ ကရုဏာသက္မိတာပဲ။

ဘုန္းၾကီးဦးဇနိတတို႔ ညအခါ သီတင္းသံုးတဲ့ ေက်ာင္းေလးရဲ႕ ေရွ႕မွာ ေရအုိင္ေသးေသးေလးတစ္ခု ရွိပါတယ္။ ေရအိုင္ေလးကေသးေပမယ့္ မိေခ်ာင္းအၾကီးၾကီး ႏွစ္ေကာင္နဲ႔ မိေခ်ာင္းေပါက္စေလးတစ္ေကာင္ရွိပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေရအိုင္မွာ လာၿပီးေရေသာက္တဲ့ သမင္တို႔၊ ေမ်ာက္တို႔၊ ဆတ္တို႔ကို ေရစပ္ကေန ေခ်ာင္းၿပီး သတ္ျဖတ္စားေသာက္ေလ့ရွိပါတယ္။ ရံဖန္ရံခါ ေရစပ္မွာ ၀ပ္ၿပီး သားေကာင္ေခ်ာင္းေနတာကို ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို အၿမဲတမ္းေခ်ာင္းေနတတ္လို႔ မိေခ်ာင္းေခၚသလား မဆိုႏိုင္ဘူး။ သူတို႔လဲပဲ သူမ်ားအေသြးအသားနဲ႔မွ ရွင္သန္ႏိုင္တဲ့သတၱ၀ါေတြပဲ ျဖစ္တယ္။

တစ္ညက ဂူအျပင္ဘက္မွာ တခၽြပ္ခၽြပ္ အသံၾကားလို႔ ဓာတ္မီးနဲ႔ လွမ္းထိုးၾကည့္လိုက္ေတာ့ ရွဥ့္တစ္ေကာင္ကို ေတြ႕ရတယ္။ ေရွ႕ကေန ျခေတြက ရြံ႕ေတြနဲ႔ အိမ္ေဆာက္ေဆာက္သြားၾကတယ္။ ေနာက္ကေန သူက အဲဒီေဆာက္လက္စ ရြံ႕ေတြကို ခြါၿပီး အထဲက ျခအေသးအၾကီးအေကာင္အားလံုးကို ခပ္သြက္သြက္နဲ႔ စားပစ္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ ရင္ထဲမွာ တစ္မ်ိဳးၾကီး ခံစားမိလိုက္တယ္။ သက္ျပင္းလဲ အၾကိမ္ၾကိမ္ ခ်မိပါရဲ႕။

သတၱေလာကၾကီးဟာ တစ္ခါတစ္ေလ လူကို ထူးဆန္းေစသလို တစ္ခါတစ္ေလ ရိုးရွင္းေစပါတယ္။ ေလာကမွာ ေရပန္းစားေနတဲ့ ေမတၱာတို႔ အခ်စ္တို႔ဟာလဲ တစ္ခါတစ္ေလ လူကို ရႈပ္ေထြးေစၿပီး တစ္ခါတစ္ေလ ရွင္းလင္းေစတယ္။ ေမတၱာရဲ႕သေဘာကလဲ အသြားအျပန္သေဘာနဲ႔ ရွင္းလင္းေနတတ္သလို ေႏွာင္ဖဲြ႕ျခင္းသေဘာနဲ႔လဲ ေပြလိမ္ေနတတ္ျပန္တယ္။ ေလာကရဲ႕အမွန္တရားဆိုတာေတြဟာ တကယ္မမွန္ဘူးဆိုတဲ့ ဗုဒၶစကားနဲ႔ အရာရာကို ခ်ိန္ထုိးၾကည့္ေနမိတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေလာကၾကီးကိုက ႏိုင္ရာစားျဖစ္ေနၿပီ ထင္ပါရဲ႕။

လူေတြ ၾကည့္လိုက္ရင္လဲ ဒီအာဟာရအတြက္နဲ႔ စစ္ပဲြေတြျဖစ္လို႔၊ ရန္ပဲြေတြ ျဖစ္လို႔။ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြ ေစာင္းေျမာင္းလို႔။ ဆိုင္ခ်င္းကပ္ရပ္ေတြ မနာလိုတိုရွည္ျဖစ္လို႔၊ ဣႆာမစၧရိယေတြ ျဖစ္လို႔။ ေတာရြာေတြမွာဆို ယာေတာမွာ သူတစ္ပါးလယ္ယာဘက္ကို ထယ္သြားတစ္ခုစာ(တစ္ထြာခန္႔)က်ဴးလြန္မိလို႔ လူသတ္မႈေတြ ျဖစ္တဲ့အထိေတာင္ ျပႆနာေတြ တက္ၾကတယ္။ ေလာကမွာ ထမင္းတစ္လုပ္အတြက္နဲ႔ စြန္းေနခဲ့တဲ့၊ စြန္းေနဆဲျဖစ္တဲ့ ေသြးေတြဟာ မနည္းေတာ့ဘူး။ ထမင္းတစ္လုပ္ကို မိသားစုတစ္ခုက ၿမိန္ေရယွက္ေရ စားသံုးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အျခားမိသားစုတစ္ခုမွာ မ်က္ရည္နဲ႔မ်က္ခြက္။ ေသာကေတြ ပင္လယ္ေ၀ေနရတယ္။ တိရစၧာန္ေလာကမွာသာမက လူ႕ေလာကအထိမွာပါ ႏိုင္ရာစားစိတ္ဓာတ္တို႔ လႊမ္းမိုးလာၾကၿပီလား။

ေန႔စဥ္ ညေနဆိုရင္ ေရာက္ေရာက္လာတတ္တဲ့ သမင္ေလးေတြ ၾကည့္ရတာပဲ စိတ္ခ်မ္းသာတယ္။ ဘယ္သူ႕ကိုမွ ဒုကၡမေပးဘူး။ သူတို႔စားတာကလဲ သစ္ရြက္နဲ႔ျမတ္ေတြပဲ စားတယ္။ သူတို႔စားေသာက္တဲ့ အာဟာရေၾကာင့္ ဘယ္သူမွ စိတ္ဆင္းရဲစရာ မရွိဘူး။ ျမက္ခင္းျပင္ေတြကိုေတာင္ ပိုမိုၿပီးလွပေစပါတယ္။ က်ားသစ္တို႔ အစာအာဟာရနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ၿပီး သံေ၀ဂေတြ ပြားေနမိပါတယ္။
တိရစၧာန္ေတြရဲ႕ အာဟာရေတြကို စဥ္းစားမိတာကေန အာဟာရႏွစ္မ်ိဳးရွိတာကို သြားေတြ႕မိပါတယ္။ ေသြးစြန္းေနတဲ့ အာဟာရနဲ႔စင္ၾကယ္တဲ့ အာဟာရ။ ေသြးစြန္းေနတဲ့ အာဟာရေတြမွာ သတၱ၀ါေတြရဲ႕ ေသာကေတြ၊ ေဒါသေတြ၊ မာန္မာနေတြပါတယ္။ ကိုယ္တစ္ေယာက္ေကာင္းစားဖို႔အတြက္ အမ်ားသူငါေတြ ေသြးစြန္းေပးရတယ္။ အသက္ေသြး၊ ေခၽြးေတြ ေပးရတယ္။ ေသြးစြန္းေနတဲ့အာဟာရဟာ စားသံုးသူေကာ၊ စားသံုးခံရသူေတြပါ ေသာကပင္လယ္ေ၀ရ၊ ေဒါသလႈိင္းေတြ ထၾကြရပါတယ္။ ေသြးစြန္းေနတဲ့အာဟာရမွာ ျမင့္ျမတ္ျခင္းတရားဆီ သြားဖို႔ လမ္းမရွိပါဘူး။ သမင္ေလးေတြ ၾကည့္၊ ဘယ္ေလာက္ ျဖဴစင္ၾကသလဲ။ ေက်ာင္းမွာ ယဥ္ပါးေနတဲ့ သမင္ဆိုရင္ သားငါးကို ေကၽြးတာေတာင္ မစားဘူး။ သမင္ေတြရဲ႕ အာဟာရဟာ ေသာကေတြ ကင္းလြန္းပါတယ္။ သူတို႔အာဟာရအတြက္ ဘယ္သူမွ ေၾကာက္လန္႔ၿပီး ေျပးစရာမလုိဘူး။ ဘယ္သူမွ ေသာကျဖစ္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။

ေသြးစြန္းေနတဲ့ အာဟာရ၊ စင္ၾကယ္တဲ့ အာဟာရ။ ဟုတ္ၿပီ။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေမးၾကည့္ၾကဖို႔ပါ။ “ငါ ေန႔စဥ္ စားေနတဲ့ အာဟာရကေရာ ဘယ္ေလာက္ထိ စင္ၾကယ္မႈ ရွိပါသလဲ၊ ေသြးစြန္းေနၿပီလား” “ငါ စားသံုးလိုက္တဲ့ အာဟာရဟာ သူတစ္ပါးေတြ မ်က္ရည္ၾကီးငယ္က်ၿပီးမွ ရလာတဲ့ အာဟာရလား”။ သူတစ္ပါးေတြ မ်က္ရည္ၾကီးငယ္က်မွ စားသံုးရတဲ့ အာဟာရဟာ ေသြးစြန္းေနတဲ့ မစင္ၾကယ္တဲ့ အာဟာရလို႔ ဆိုရမွာပါ။

ေလာကလူသားေတြအေနနဲ႔ ရွဥ့္လဲေလွ်ာက္သာ၊ ပ်ားလဲစဲြသာဆိုတဲ့ အေနအထားကေန မိမိတို႔ရဲ႕ ေန႔စဥ္အာဟာရေတြကို ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းေအာင္ အားထုတ္သင့္ၾကပါတယ္။ “၂၁-ရာစုမွာ လည္တဲ့သူမွ စားရလိမ့္မယ္”လို႔ဆိုရေအာင္ ေလာကလူသားေတြဆိုတာ တိရစၧာန္ေတြမွ မဟုတ္တာ။ ။


Friday, April 24, 2009

အေၾကာက္တရားႏွင့္လူ

လူတိုင္း ေၾကာက္ၾက၏။ လူမ်ိဳးစံုသကဲ့သို႔ အေၾကာက္တရားမ်ားကလဲ မ်ိဳးစံု၏။ လူဟာ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး မတူသလို အေၾကာက္တရားမ်ားကလဲ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု မတူ။ အလြန္ကြဲျပား၏။ လူေတြရဲ႕အျမင္ေတြကို ေပါင္းၿခံဳၾကည့္လွ်င္ ေလာကမွာ ရွိရွိသမွ်အရာအားလံုးသည္ ေၾကာက္စရာခ်ည္းျဖစ္၏။
သူေတာ္စင္မ်ားက ေတာထဲမွာ တစ္ေယာက္ထဲေနၿပီး က်ား၊ ျခေသၤ့၊ ဆင္ရိုင္းစေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို မေၾကာက္။ အခ်ိဳ႕က တီေကာင္ေလး၊ ဖားေလးမ်ားကို ေၾကာက္ၾက၏။ အခ်ိဳ႕က ေလွကေလးျဖင့္ ျမစ္က်ဥ္းကို ကူးရမွာေၾကာက္၏။ သို႔ရာတြင္ ေလယာဥ္ခပ္စုတ္စုတ္ျဖင့္ ခရီးရွည္သြားရဲ၏။ အခ်ိဳ႕က တစ္ေယာက္ထဲေနရမွာကို ေၾကာက္၏။ အခ်ိဳ႕က အမ်ားႏွင့္ေနရမွာကို ေၾကာက္၏။
“ေၾကာက္လို႔ ေတာထဲ သြားေနတာ”ဟုဆိုေသာ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ၾကီး၏ စကားကို မွတ္သားသင့္၏။ တစ္ေန႔ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ……ဘက္မွာ ေတာရေဆာက္တည္ေနစဥ္ …….မင္းဆရာလုပ္ေနေသာ ေရႊဥမင္ဆရာေတာ္ ေတာရေက်ာင္းေလးသို႔ ေရာက္လာ၏။ ထိုအခါ ေရႊဥမင္ဆရာေတာ္က “အရွင္ဘုရား ေတာထဲမွာ တစ္ပါးတည္းေနတာ မေၾကာက္ဘူးလား”ဟု ေမး၏။ ထိုအခါ ေတာင္ဖီလာဆရာေတာ္က အထက္ပါအတိုင္း ေျဖလိုက္ပံုမွာ ရာဇ၀င္တြင္သြားခဲ့၏။ ရာဇ၀င္တြင္မည္ဆိုလည္း တြင္စရာ ျဖစ္၏။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဓမၼဘက္ကၾကည့္လွ်င္ ေလာကီလူ႕ေဘာင္ဟူသည္ အေတာ္ကို ရႈပ္ေထြးေပြလီ၍ ေၾကာက္စရာေကာင္းေန၏။
စိတၱလေတာင္မွာ တရားအားထုတ္စဥ္ကလည္း ေလးစားၾကည္ညိဳဖြယ္ရာ သီရိလကၤာကိုယ္ေတာ္ေလးတစ္ပါးႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခြင့္ရ၏။ သူသည္ တစ္၀ါမွ် ရေသး၍ ငယ္ရြယ္သူပင္ျဖစ္ေသာ္လဲ မေၾကာက္မရြံ႕ ေတာထဲမွ မလံုမၿခံဳ ဂူေလးတြင္ တစ္ပါးတည္း ေန၏။ စာေရးသူမွာ လူသူေ၀းေသာအရပ္မေျပာႏွင့္ နီးေသာအရပ္မွ ဂူထဲမွာပင္ အစပိုင္းတြင္ အေတာ္ေၾကာက္ေၾကာက္ႏွင့္ ေနခဲ့ရ၏။ ေၾကာက္သည္ဆိုရာမွာလည္း သံသရာကို ေၾကာက္ေနျခင္းမဟုတ္ သားရဲ၊ တိရစၧာန္မ်ားကို ေၾကာက္ေနျခင္းျဖစ္၏။

အရာရာတိုင္း အရွက္အေၾကာက္တရားကို မေကာင္းဟု၊ သူရဲေဘာနည္းျခင္းဟု မယူဆသင့္။ အေနာက္တိုင္းမွ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးက ေျပာ၏။ “အေၾကာက္တရားက လူကို ဘုရားသခင္နဲ႔ နီးစပ္ေစတယ္”ဟူ၍တည္း။ သူကေတာ့ ဘာသာျခားျဖစ္၍ သူတို႔ကိုးကြယ္ေသာ စိတ္ကူးဘုရားမ်ားကို ခ်စ္လဲ ခ်စ္ရမွာျဖစ္သလို ေၾကာက္လဲ ေၾကာက္ရမွာဟု ေျပာလိုရင္းျဖစ္၏။ အဆိုပါ သူတို႔ဘုရားမ်ားကို ေၾကာက္လွ်င္ မဟုတ္တာ၊ မေကာင္းတာ မလုပ္ရဲေတာ့။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရားသခင္ကို ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းသည္ ေကာင္း၏ဟု ဆိုျခင္းျဖစ္၏။ သို႔ရာတြင္ အဆိုပါ ဘာသာျခားဘုရားကိုယ္တိုင္ သူ႕လူမ်ိဳးေတြ ဒုကၡေရာက္မွာေၾကာက္၍ အျခားလူမ်ိဳး သူ႕မကုိးကြယ္သူ ေထာင္ေသာင္းမ်ားစြာကို သတ္ျဖတ္ျခင္းအေၾကာင္းကို ေမးေတာ့ သူမေျဖေတာ့။ အတၱကို ဗဟုိျပဳထားေသာ အေၾကာက္တရားဟာ ပတ္၀န္းက်င္ကို ဒုကၡေပးတတ္တယ္။
အေၾကာက္တရားက အေကာင္းေတြကို လုပ္ျဖစ္ေစသည္မွာ မွန္ပါ၏။ မီးကို တီထြင္ခဲ့တာဟာလဲ အေမွာင္ကို ေၾကာက္လို႔၊ အလိုမရွိလို႔ တီထြင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္၏။ ထို႔ထက္ ပိုေသခ်ာေစခဲ့တာကေတာ့ စာေရးသူ စိတၱလပဗၺတမွာ ရွိစဥ္က ေက်ာက္ဂူေလးတစ္လံုးထဲမွာ တစ္ပါးတည္း ေနတယ္။ ညညဆိုရင္ ဂူရဲ႕အျပင္ဘက္မွာ ေျခသံလိုလို အသံမ်ား၊ သစ္ပင္တိုးသံ၊ ႏွာဆပ္သံ၊ အသံမ်ိဳးစံု ၾကားရတယ္။ အစရက္ပိုင္းေတြမွာ ေၾကာက္စိတ္ေတြ ၀င္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီအခါမ်ိဳးမွာ ဂူတံခါးကို ေသခ်ာပိတ္ၿပီး ဘုရားဂုဏ္ေတာ္၊ တရားဂုဏ္ေတာ္၊ သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္ေတြ ရြတ္ဖတ္ပြားမ်ား၊ ပရိတ္ေတြရြတ္၊ ေမတၱာေတြပို႔…စသည္ျဖင့္ အလုပ္ေတြ ေတာ္ေတာ္လုပ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒါဟာ အေၾကာက္တရားက ေကာင္းတာေတြ လုပ္ျဖစ္ဖို႔ တြန္းအားေပးတာပါပဲ။ ေနာက္ပုိင္းက်ေတာ့လဲ ေနသားက်သြားၿပီး ေၾကာက္စိတ္မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ေကာင္းတာလုပ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေလးေတာ့ က်န္သြားခဲ့တယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာကလဲ ဓဇဂၢသုတ္ေတာ္မွာ ေၾကာက္ရင္ ငါ့ကို သတိရလိုက္လို႔ မိန္႔ပါတယ္။
ဗုဒၶျမတ္စြာရဲ႕ အေၾကာက္တရားကေတာ့ အတၱ၊ ပရ မွ်ထား၏။ ဗုဒၶျမတ္စြာ ညႊန္ျပေသာ အေၾကာက္တရား၌ မည္သည့္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈမွ် မရွိ။ မိမိျပဳလုိက္ေသာကိစၥတစ္ခုဟာ မိမိ၊ သူတစ္ပါးအတြက္ အက်ိဳးမရွိလွ်င္ ထိုအလုပ္မ်ိဳးကို ေၾကာက္ရမည္ဟု ညႊန္ျပ၏။ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမည္ဆိုက မေၾကာက္သင့္။ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရမည္ဟု ဆို၏။ ဘယ္အေၾကာင္းတရားနဲ႔မွ ေခ်ျဖတ္၍ မပ်က္ႏိုင္ေသာ ဓမၼဓိ႒ာန္က်ေသာ လမ္းညႊန္ခ်က္ျဖစ္ပါ၏။
ေၾကာက္တယ္ဆိုတာ တုန္လႈပ္တာ၊ တုန္ခါတာ။ တုန္လႈပ္မႈ၊ တုန္ခါမႈဟာ အလြန္အကၽြံဆိုရင္ လြင့္စင္သြားတတ္ပါတယ္။ အေနေတာ္ဆိုရင္ အံ၀င္ခြင္က်ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္က အေမ ဆန္ျပာေနပံုကို ျမင္ေယာင္မိပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေတာအရပ္က စားရတဲ့ ဆန္ေတြမွာ စပါးလံုးေတြ ပါတတ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကို စေကာထဲမွာထည့္ၿပီး ခါထုတ္၊ ေရြးထုတ္ရပါတယ္။ အဲဒါကို ဆန္ျပာတယ္လို႔ ေတာမွာ ေခၚပါတယ္။ စေကာကို ေရွ႕တိုးေနာက္ငင္လုပ္ၿပီး ခပ္ဆတ္ဆတ္ခါထုတ္ရပါတယ္။ ဆိုလိုတာက အဲဒီလို လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အခ်ိန္အဆလိုပါတယ္။ အရမ္းလႈပ္ခါလုိက္ရင္ ဆန္ေစ့ေတြပါ လြင့္စင္ကုန္မွာ ေသခ်ာတယ္။ ေအာက္ကုိလဲ မက်ေအာင္၊ စပါးလံုးေတြလဲ ေပၚလာေအာင္ အေနေတာ္ကေလး လႈပ္ခါရပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ စိတ္ရဲ႕ တုန္ခါမႈေတြဟာ အလြန္အကၽြံဆိုရင္ လြင့္စင္သြားတတ္ပါတယ္။
၀ိပႆနာတရားအားထုတ္တဲ့ေနရာမွာလဲ ေၾကာက္စိတ္၀င္လာတယ္ဆိုရင္ တရားအဆင့္က မနည္းေတာ့ပါဘူး။ ဆိုလိုတဲ့ေၾကာက္စိတ္ကေတာ့ သာမန္ေၾကာက္စိတ္နဲ႔ မတူေတာ့ပါဘူး။ ဘ၀သံသရာကို ေၾကာက္လာတဲ့စိတ္ပါပဲ။ ဘ၀သံသရာကို ေၾကာက္လာၿပီဆိုရင္ ေရွ႕ဆက္ၿပီး တရားအဆင့္ဆင့္ တိုးတက္ေအာင္ အားထုတ္လိုစိတ္ေတြ ျဖစ္လာပါေတာ့မယ္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ ေၾကာက္စိတ္ဟာ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ပါ အက်ိဳးမ်ားပါတယ္။
ဓမၼပဒတြင္ ပိပၸလိႏွင့္မယ္ဘဒၵတို႔အေၾကာင္းကို ဖတ္ရ၏။ သူတို႔သည္ စည္းစိမ္ဥစၥာအားျဖင့္လည္း တစ္သက္စားမကုန္ေအာင္ ျပည့္စံု၏။ ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားေသာ အိမ္ၾကီးျဖင့္လည္း ေနရ၏။ စားစရာေသာက္စရာမ်ားကလည္း အလွ်ံပယ္ ရရွိေန၏။ အေျခြရံသင္းပင္းမ်ားလည္း ျပည့္စံုလွပါ၏။ သာမန္အျမင္အားျဖင့္ဆိုလွ်င္ သူတို႔ႏွစ္ဦးသားအတြက္ ဘာမွ် လိုေလးေသးမရွိ။ ျပည့္စံုေနၿပီ ျဖစ္၏။ တစ္ေန႔ သူတို႔ပိုင္ဆိုင္ေသာ လယ္ယာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေသာအခါ လယ္ယာထြန္ျခင္းေၾကာင့္ ပိုးေကာင္ေလးမ်ား ေသသည္ကို ေတြ႕ရ၏။ ပိုးေကာင္ေလးမ်ား ေသသည္မွာ သူ႕အျပစ္မကင္းဟု ယံုၾကည္ၿပီး ေလာကီလူ႕ဘ၀ကို ေၾကာက္လာ၏။ ေၾကာက္လာျခင္းေၾကာင့္ ဇနီးေမာင္ႏွံတိုင္ပင္ၿပီး ရေသ့ရဟန္း၀တ္လိုက္ၾက၏။ ဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦးလံုး ဘ၀လြတ္ေျမာက္မႈ ရသြားခဲ့ၾက၏။ ေၾကာက္တဲ့အေၾကာက္ေတြထဲမွာ သံေ၀ဂဉာဏ္ႏွင့္ယွဥ္ေသာ အေၾကာက္တရားက လူကို ဘ၀အျမင္သစ္ေတြ ရရွိေစပါတယ္။
တစ္ခါတစ္ေလေတာ့ မေၾကာက္သင့္တဲ့ေနရာမွာ ေၾကာက္လို႔ ေပ်ာ္ရႊင္မႈနဲ႔ေ၀းေနသူမ်ားလဲ ရွိပါသည္။ အခ်ိဳ႕က ေနရင္းထိုင္ရင္ သူမ်ားအထင္ေသးမွာကို၊ သူမ်ားေတြ သူ႕ကိုအထင္မၾကီးမွာကို ေၾကာက္ေနတတ္ၾကပါတယ္။ ေနရင္းထုိင္ရင္း သူမ်ားရဲ႕ အထင္ၾကီးမႈ၊ ေလးစားခ်စ္ခင္မႈကို လိုခ်င္ေနတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီဗူးဗြားရဲ႕ ေရပြက္ပမာ(ျမသန္းတင့္ ဘာသာျပန္)၀တၳဳထဲမွာ ထင္ပါတယ္။ ဇာတ္လိုက္အမ်ိဳးသမီးရဲ႕မိခင္ဟာ သူမ်ားအထင္ေသးမွာကို အရမ္းေၾကာက္ၿပီး အထင္ၾကီးခံရေအာင္၊ ခ်စ္ခင္ေလးစားခံရေအာင္ တမင္သက္သက္ လိုက္လုပ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမီးျဖစ္သူက “အေမဟာ သူမ်ားရဲ႕ ခ်စ္ခင္ေလးစားမႈ၊ အထင္ၾကီးမႈကို အၿမဲတမ္းလိုခ်င္ေနပါတယ္။ အဲဒီလို လိုခ်င္ေနတဲ့စိတ္ေၾကာင့္ပင္လွ်င္ အမ်ားက သူ႕ကို အထင္မၾကီးၾကျခင္း ျဖစ္ေလသည္”လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ထားပါတယ္။ (မူရင္းနဲ႔ ကဲြလဲြမႈ ရွိေကာင္းရွိပါလိမ့္မယ္။ မွတ္မိသမွ် ခ်ေရးလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။) ေရပြက္ပမာထဲက အဲဒီအမ်ိဳးသမီးၾကီးလုိပဲ စာေရးသူတို႔ ေန႔စဥ္ေလာကမွာ အေခ်ာင္သက္သက္ သူမ်ားရဲ႕ အထင္ၾကီး၊ ေလးစားခ်စ္ခင္မႈကို လိုခ်င္ေနတဲ့သူေတြ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အမ်ားရဲ႕ အထင္ၾကီးမႈဆိုတာ ေနရင္းထိုင္ရင္း ျဖစ္ေပၚလာတတ္တဲ့ အရာမဟုတ္ဘူးေလ။ သူမ်ားေတြ အထင္ၾကီးႏိုင္တဲ့၊ ေလးစားခ်စ္ခင္မႈကို ျဖစ္ေစတဲ့ မိမိတို႔ရဲ႕ ကိုယ္အမူအရာ၊ ႏႈတ္အမူအရာ၊ အေတြးအၾကံေတြကို တည္ေဆာက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ သူမ်ားကိုလိုက္ၿပီး “ငါ့ကို အထင္ၾကီးၾကစမ္းပါကြာ”လို႔ လိုက္ေျပာေနဖို႔ မလိုအပ္ပါဘူး။ သူမ်ားအထင္ၾကီးေအာင္ လူေရွ႕သူေရွ႕မွာေတာ့ မခုတ္တတ္တဲ့ေၾကာင္ကေလးလို႔ ေသေသ၀ပ္၀ပ္ေလးေနၿပီး ကြယ္ရာမွာ ထင္တိုင္းၾကဲေနတ့ဲသူေတြကိုလဲ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ထိုသူေတြဟာလဲ အမ်ားရဲ႕ အထင္ၾကီးမႈကို ရႏိုင္ေပမယ့္ အခိုက္အတံ့ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ၾကာရွည္တည္တံ့တဲ့သေဘာ မရွိပါဘူး။ သူ႔ရဲ႕စိတ္ဓာတ္ကို ပတ္၀န္းက်င္က သိသြားတဲ့ေန႔ အဲဒီပတ္၀န္းက်င္မွာ သူ မ်က္ႏွာငယ္ရမယ့္ေန႔ပါပဲ။
စာသင္သားဘ၀တုန္းက ဘုန္းၾကီးတစ္ပါး ေတြ႕ဖူးတယ္။ သူက စာသင္သားေတြရဲ႕ အခ်စ္ကို အရမ္းလိုခ်င္တဲ့ ဘုန္းၾကီးေပါ့။ ေနတာထိုင္တာ၊ စားတာေသာက္တာ အရမ္းကို ေသေသ၀ပ္၀ပ္နဲ႔ ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႕မွာ ေရာဂါတစ္ခုက စဲြကပ္ေနတယ္။ သူမ်ားေတြ ငါ့ကို ဘာလို႔ အထင္မၾကီးတာပါလိမ့္ေပါ့။ သူ႕ ဒကာ၊ ဒကာမေတြ လာရင္အၿမဲတမ္း ရင္ဖြင့္ေနတတ္တယ္။ “ဘုန္းၾကီး သူတို႔အေပၚ ဒီေလာက္ေကာင္းတာ သူတို႔က ဘာလို႔ ဘုန္းၾကီးကို နားမလည္ၾကလဲ မသိပါဘူး”တဲ့။ စာသင္သားေတြ မၾကိဳက္တာက သူဟာ သူမ်ားရဲ႕အထင္ၾကီးမႈ၊ ေလးစားခ်စ္ခင္မႈကို လိုခ်င္ေနတဲ့ သူ႕စိတ္ဓာတ္ကိုပဲ။ သူကလဲ သူမ်ားရဲ႕ အထင္ၾကီးမႈကို လိုခ်င္ေနရံု မဟုတ္ဘူး။ စာသင္သားေတြက သူ႕ကို ဆရာၾကီးတစ္ဆူလို ရိုရိုေသေသ၊ ပ်ပ္ပ်ပ္၀ပ္၀ပ္ျဖစ္ေနတာကို သူ လိုခ်င္ေနတယ္။
ေနာက္ဆံုး ဘယ္ေလာက္ထိျဖစ္ကုန္သလဲဆိုေတာ့ စာသင္သားေတြနဲ႔ တစ္ေဆာင္ထဲ အတူေနၾကရေပမယ့္ စာသင္သားေတြဟာ သူ႕မ်က္ႏွာကို ေတြ႕ရင္ က်က္သေရတံုးတယ္လို႔ကို ေျပာေနၾကေတာ့တာ။ အခုဆိုရင္ စာသင္သားေတြကလဲ သူ႕မ်က္ႏွာမၾကည့္ခ်င္၊ သူကလဲ ၾကည့္မရနဲ႔ တစ္သီးတစ္ျခားစီၾကီး ျဖစ္သြားၾကတယ္။ စာသင္သား၀န္းက်င္ရဲ႕အျမင္မွာ သူဟာ ရြံစရာပုဂၢိဳလ္ၾကီး ျဖစ္သြားေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႕ရဲ႕ ဘ၀င္ေရာဂါနဲ႔ေျပာတဲ့စကားလံုးေတြက လူေတြကိုေတာ့ ဆဲြေဆာင္သိမ္းသြင္းႏိုင္လိုက္တယ္။ ဒါက စာေရးသူအတြက္ေတာ့ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ အေတြ႕အၾကံဳပါပဲ။ ဆိုလိုတာက လူဆိုတာ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔မကင္းေပမယ့္ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ အထင္ၾကီးေလးစားမႈကို အရမ္းကာေရာ လိုခ်င္ေနလို႔ မရဘူး။ ေျပာရရင္ လုပ္ယူစရာ မလိုဘူး။ ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ လူအထင္ၾကီးေအာင္ဆိုၿပီး ဘာမွ မလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ လုပ္လိုက္သမွ်ကေတာ့ အထင္ၾကီးစရာ၊ ေလးစားစရာ၊ ခ်စ္ခင္ၾကည္ညိဳစရာေတြ ျဖစ္သြားခဲ့ရတာပဲ မဟုတ္ပါလား။
အေၾကာက္တရားမွာ အစြန္းႏွစ္ပါးရွိတယ္လို႔ မွတ္သားရဖူးပါတယ္။ စိန္ေခၚျခင္းအစြန္းနဲ႔ ဒူးေထာက္ျခင္းအစြန္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ တိရစၧာန္ေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ အေၾကာက္တရား၀င္လာၿပီဆိုရင္ ဒီအစြန္းႏွစ္ပါးမွာ တစ္ပါးပါးကို က်ဴးလြန္မိတတ္ၾကတယ္။ အခ်ိဳ႕က ေစာေၾကာခ်င္ၾကလိမ့္မယ္။ ေၾကာက္လို႔ ဒူးေထာက္တာေတာ့ ဟုတ္ပါၿပီ။ ေၾကာက္လို႔ စိန္ေခၚတယ္ဆိုတာ ဘယ္လိုၾကီးလဲလို႔။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာကို ေသခ်ာၾကည့္ၿပီး လက္ရွိအျဖစ္အပ်က္ေတြကို ေသခ်ာၾကည့္ရင္ စိန္ေခၚတယ္ဆိုတာ အေၾကာက္တရားနဲ႔ တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ စိန္ေခၚျခင္းဟာ အေၾကာက္တရားတို႔ရဲ႕ ထိုးထြက္လာတဲ့ အစြန္းျဖစ္ၿပီး ဒူးေထာက္ျခင္းကေတာ့ အေၾကာက္တရားတို႔ရဲ႕ ငုပ္လ်ိဳးညြတ္ေခြသြားေသာအစြန္းျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဗုဒၶျမတ္စြာက သဘာ၀က်က် ရွက္တတ္ေအာင္၊ သဘာ၀က်က် ေၾကာက္တတ္ေအာင္ ဟိရိ၊ ၾသတၱပၸဟူေသာ ေလာကပါလတရားႏွစ္ပါးကို သင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ေလာကပါလဟူသည္မွာ ေလာကကို ေစာင့္ေရွာက္တတ္ေသာတရားမ်ားဟု အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာက ရွက္မယ္ဆိုရင္လဲ အရမ္းကာေရာ ေနရာတကာ မရွက္ဖို႔၊ ေၾကာက္မယ္ဆိုရင္လဲ အရမ္းကာေရာ ေနရာတကာ ေၾကာက္မေနဖို႔ ညႊန္ျပ၏။ ရွက္သင့္တဲ့ေနရာမွာ ရွက္၊ ေၾကာက္သင့္တဲ့ေနရာမွာ ေၾကာက္ဖို႔ ဆံုးမ၏။ ဘာက ရွက္သင့္ေၾကာက္သင့္ၿပီး ဘာကေတာ့ မရွက္မေၾကာက္ လုပ္သင့္တာလဲ။
ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ သတ္မွတ္ခ်က္က ရွင္းပါတယ္။ “မိမိ၊ သူတစ္ပါး အက်ိဳးစီးပြား ဆုတ္ယုတ္ေစမယ့္ အလုပ္ကိစၥမ်ိဳး၊ အေျပာအဆိုမ်ိဳး၊ အၾကံအစည္မ်ိဳးကို လုပ္ရမွာ၊ ေျပာရမွာ၊ ၾကံစည္ရမွာကို ရွက္သင့္၊ ေၾကာက္သင့္တယ္”။ “မိမိ၊ သူတစ္ပါး အက်ိဳးစီးပြား တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းေစမယ့္ အလုပ္ကိစၥမ်ိဳး၊ အေျပာအဆိုမ်ိဳး၊ အၾကံအစည္မ်ိဳးကို လုပ္ရမွာ၊ ေျပာရမွာ၊ ၾကံစည္ရမွာကိုေတာ့ မရွက္သင့္၊ မေၾကာက္သင့္”လို႔ သတ္မွတ္ညႊန္ျပေပးေတာ္မူထားပါတယ္။ ဗုဒၶညႊန္ျပတဲ့ အရွက္၊ အေၾကာက္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ကေတာ့ ဓမၼဓိ႒ာန္လဲက်သလို ရွင္းလဲရွင္းေနပါတယ္။
ကဲ..ဒီစာေလးကို ဖတ္ၿပီးတာနဲ႔ စာဖတ္သူကိုယ္တိုင္ စဥ္းစားၾကည့္ၾကေပါ့။ ငါဟာ ရွက္သင့္၊ ေၾကာက္သင့္တဲ့ေနရာမွာ ရွက္စိတ္၊ ေၾကာက္စိတ္ရွိေနရဲ႕လား။ မရွက္၊ မေၾကာက္သင့္တဲ့ေနရာေတြမွာေရာ ရွက္ေန၊ ေၾကာက္ေနခဲ့လား။ အရွက္တရား၊ အေၾကာက္တရားမရွိဘဲ လူ႔ေလာကပ်က္စီးေရးကို ဦးတည္လႈပ္ရွားေနတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းေတြမွာ ငါ ပါ၀င္မိေနၿပီလား။ စာေရးသူလဲ ေရးရင္းနဲ႔ မရွက္မေၾကာက္သင့္ပါပဲ ရွက္ခဲ့ေၾကာက္ခဲ့မိတဲ့အျဖစ္အပ်က္ေလးေတြကို ျပန္ေတြးမိၿပီး မလံုမလဲျဖစ္ေနမိပါတယ္။

Tuesday, April 21, 2009

လကၤာႏွစ္သစ္ကူး၊ သမိုင္းအပိုင္းအစႏွင့္ ျမန္မာ့သၾကၤန္အေရြ႕

သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၊ အလုသ၀ုရုဓု (Aluth Avurudhu)လို႔ ေခၚတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူးကာလဟာ ႏွစ္စဥ္ ဧၿပီလ ၁၃-ရက္၊ ၁၄-ရက္မွာ က်ေရာက္ပါတယ္။ ဆင္ဟာလ(သီရိလကၤာ)ဒ႑ာရီအလိုအရ ေနမင္း ၾကီးဟာ မီးဧနရရွိယ(Meena Rashiya)ကေန ေမရွရရွိယ(Mesha Rashiya)ကို ေရႊ႕ေျပာင္းသြားတဲ့ အခါ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စပါးရိတ္သိမ္းၿပီးခ်ိန္ ေႏြရာသီရဲ႕ အဆံုးမွာ က်ေရာက္တယ္လို႔လဲ အမွတ္အသားျပဳၾကပါတယ္။ ဒီႏွစ္သစ္ကူးကာလေရာက္ရင္ မိုးေတြလဲ သဲၾကီးမဲ ၾကီး စတင္ရြာပါေတာ့တယ္။ ပန္းေတြကလဲ သူ႕ထက္ငါ ဦးေအာင္ အလုအယက္ပြင့္ၾကပါေတာ့တယ္။ သရက္ပင္၊ ဒူးရင္းပင္၊ စြန္ပလြန္ပင္ စတဲ့ အပင္မ်ားကလဲ အသီးေတြ စုၿပံဳသီးၾကပါေတာ့တယ္။
သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးကာလဟာ ေနာ္နဂေသ(Nonagathe)လို႔ေခၚတဲ့ ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္း မႈေတြနဲ႔ စတင္ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ရပါဘူး။ တစ္ခုခုလုပ္တယ္ဆိုရင္ က်က္သေရမဂၤလာမရွိဘူးလို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းေတြကို သြားၾကၿပီး ဘာသာေရး ဓေလ့ထံုးစံမ်ားႏွင့္အညီ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ တရားဓမၼနဲ႔ ေကာင္းခ်ီးေပးမႈကို ခံယူၾကပါတယ္။ ေက်းရြာေတြမွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ တစ္ေနရာမွာ စုေ၀းၾကၿပီး ရိုးရာႏွစ္သစ္ကူးအစဥ္အလာမ်ားကို စတင္လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ရဘန(rabana)လို႔ေခၚတဲ့ ဒရမ္မ်ားတီးၿပီး ေၾကျငာေမာင္းခတ္ၾကေလ့ရွိပါတယ္။

ျပည္သူေတြဟာ ႏွစ္ေဟာင္းရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ အခမ္းအနားနဲ႔ စုေပါင္းၿပီး ေရခ်ိဳးၾကျခင္း အားျဖင့္ ရိုးရာႏွစ္သစ္ကူးကာလကို ဆင္ႏႊဲၾကပါတယ္။ ေရမခ်ိဳးခင္မွာ နာႏု(Nanu)လို႔ေခၚတဲ့ ေဆးသစ္ ရြက္၊ သစ္ေခါက္ေတြနဲ႔ ေရာထားတဲ့ အေမႊးအၾကိဳင္ေတြကို သုတ္လိမ္းၾကပါတယ္။ ဒီအေမႊးအၾကိဳင္ ေတြက သူတို႔ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ စိတ္ဓာတ္ေတြကို စင္ၾကယ္ေစတယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ဆီသုတ္လိမ္း ျခင္းအခမ္းအနားျပဳလုပ္ၿပီး ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို အဆံုးသတ္ၾကပါတယ္။ မဂၤလာရွိေသာ ဆီသုတ္ လိမ္းပဲြေတာ္မွာ လူၾကီးသူမမ်ားက လူငယ္မ်ားကို သစ္ေခါက္၊ သစ္ရြက္မ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ အေမႊးအၾကိဳင္ဆီမ်ားျဖင့္ သုတ္လိမ္းေပးၾကပါတယ္။ ၿပီးလွ်င္ အလုပ္သြားရမယ့္ မဂၤလာအခ်ိန္ကို သတ္မွတ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုကေတာ့ မိဘႏွစ္ပါးႏွင့္ အသက္အရြယ္ၾကီး ရင့္သူတို႔အား ကြမ္းယာေပးကမ္းၾကျခင္းပါပဲ။ ဒီကြမ္းယာဟာ ေမတၱာတရားနဲ႔ ေက်းဇူးတရားေတြရဲ႕ အမွတ္သေကၤတလို႔ ဆုိၾကပါတယ္။ မိဘေတြနဲ႔ ဘိုးဘိုး၊ ဘြားဘြားမ်ားကလဲ ကြမ္းယာကို လက္ခံၿပီး ဆုမြန္ေကာင္းမ်ား ျပန္လည္ေပးၾကပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးမွာ ကြမ္းယာေပးကမ္းတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈမွာ အဓိပၸာယ္ေတြအမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ ကြမ္း ယာမွာ ခႏၶာကိုယ္ကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳတဲ့အရာေတြ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ ကြမ္းရြက္၊ ကြမ္းသီး၊ ဖာလာ၊ ေလးညွင္း စတဲ့အရာေတြဟာ ေဆးဖက္၀င္တဲ့ အရာေတြခ်ည္းပါပဲ။ သြားဖံုးေတြ သန္မာေစဖို႔အတြက္ အေကာင္းဆံုးကုသနည္းကေတာ့ ကြမ္း၀ါးျခင္းလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခံတြင္းကို သန္႔ရွင္းေစၿပီး ခံတြင္း အနံ႔အသက္ေတြကိုလဲ ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကြမ္းရြက္ဆိုတာ ေဆးေဖာ္စပ္မႈ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မပါမျဖစ္တဲ့ အရြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ကြမ္းရြက္ဟာ အစာကို ေၾကညက္ေစသလို ခႏၶာ ကိုယ္ကို ေဘးဥပါဒ္ျဖစ္ေစတဲ့ ကလာပ္စည္းေတြကိုလဲ ေခ်မႈန္းပစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဗုဒၶက်မ္းဂန္ ေတြမွာလဲ ကြမ္းယာရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးေတြကို ရွင္းျပထားခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ ထံုးႏွင့္ေဆးတို႔၏ အက်ိဳးတရားကိုကား ေဖာ္ျပထားျခင္း မရွိေပ။
အစားအေသာက္ကေတာ့ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးကာလရဲ႕ အဓိကအစိတ္အပိုင္းပါပဲ။ သီရိလကၤာအစားအစာဟာ အာဟာရဓာတ္ေတြ အေတာ္ၾကြယ္၀တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ေကာက္ဦးနဲ႔ႏို႔ကို ျပင္ဆင္ခ်က္ျပဳတ္ထားတဲ့ ကိရိဘတ္(Kiri Bhaat)ဆိုရင္ အလြန္အာဟာရျပည့္၀ၿပီး ေရွးဘိုးဘြားမ်ား လက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာအစားအေသာက္တစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုၿပီးထူးျခားတာကေတာ့ ကိရိဘတ္လို႔ေခၚတဲ့ ႏို႔ထမင္းကို အိမ္ေထာင္ဦးစီးကပဲ ခ်က္ျပဳတ္ရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ တစ္မိသားစုလံုးဟာ အလြန္အရသာရွိတဲ့ ႏွစ္သစ္ကူးအစားအစာကို အတူတကြ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ၾကီး စားေသာက္ၾကေလ့ရွိပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ အိမ္ေတြကို ျဖဴေဖြးေနေအာင္ ထံုးသုတ္ထားေလ့ရွိပါတယ္။ အိမ္ေတြမွာလဲ မီးေရာင္စံုထြန္းၿပီး အလွဆင္ၾကပါတယ္။ ဒါကို ႏွစ္သစ္ကူးကာလမေရာက္ခင္ မျပဳလုပ္ရပါဘူး။ ႏွစ္ သစ္ကူးမတုိင္ခင္ အိမ္အလွဆင္တာဟာ မဂၤလာမရွိဘူးလို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးရဲ႕ အဓိကအျပင္အဆင္ကေတာ့ အိမ္ကို မီးအလွဆင္ျခင္းပါပဲ။ အိမ္သူအိမ္သားေတြဟာ အ၀တ္အစား သစ္ေတြ ၀တ္ဆင္ၿပီး အျပန္အလွန္ လက္ေဆာင္ေတြ ေပးၾကပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ ခရစ္ကတ္ သို႔မဟုတ္ ေဘ့စ္ေဘာလ္နဲ႔အလားသ႑ာန္တူတဲ့ ဂုဒၵဳလို႔ေခၚတဲ့ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ကစားနည္းတစ္ခုကို ကေလးလူၾကီး အားလံုး ကစားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ေနာက္ ထင္ရွားတဲ့ ကစားနည္းကေတာ့ အုန္းသီးပစ္တမ္းကစားနည္းပါပဲ။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒက္ခ်္လူမ်ိဳးေတြ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့တယ္လို႔ဆိုတဲ့ အေပ်ာ္ဖဲကစားၾကပါတယ္။ သီရိလကၤာလူမ်ိဳးေတြဟာ ႏွစ္သစ္ကူး ကာလမွာ မိမိတို႔ရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးမ်ား၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ားရွိရာ ရြာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ၿပီး က်က္သေရရွိေသာ လက္ေဆာင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပးေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ၿပီးတာနဲ႔ အခ်ိဳ႕သူေတြဟာ လုပ္ငန္း အသစ္ေတြကို စြန္႔စားလုပ္ကိုင္ၾကၿပီး အခ်ိဳ႕ကေတာ့ မိမိတို႔ရဲ႕ ခ်စ္လွစြာေသာ သမီးပ်ိဳေတြကို အိမ္ေထာင္ရက္သားခ်ေပးဖို႔ ျပင္ဆင္ၾကပါတယ္။
သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ကို ဘယ္ႏွစ္ဘယ္ကာလရယ္လို႔ မဆိုႏိုင္တဲ့ ႏွစ္ကာလေပါင္းမ်ား စြာကတည္းက စတင္က်င္းပခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ ေရွးအခါက ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို မတ္လမွာက်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားက်မွ တမီးလ္ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ (Pudu Varsham) ႏွင့္ အခ်ိန္တူေအာင္ ဧၿပီလသို႔ နယကၠာမင္း(Nayakkar King)အမိန္႔နဲ႔ ေျပာင္းေရႊ႕က်င္းပလိုက္ၾက တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕လူဦးေရအမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ ဆင္ဟာလနဲ႔တမီးလ္တို႔ကို ပူးေပါင္းေပးျခင္း အားျဖင့္ ႏိုင္ငံ့၀ိညာဏ္ သို႔မဟုတ္ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ကို ႏိႈးဆြေပးႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆလိုက္ပံုရ ပါတယ္။
ေရွးယခင္က သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို ဆင္ဟာလဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားနဲ႔ ဟိႏၵဴတမီးလ္ လူမ်ိဳးေတြကသာ ဆင္ႏြဲက်င္းပခဲ့ၾကတာပါ။ အခုဆိုရင္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားပါ ၀င္ေရာက္ဆင္ႏြဲ လာၾကလို႔ အမ်ိဳးသားပြဲေတာ္လို႔ ဆိုရမလို ျဖစ္လာပါတယ္။ အီစတာပဲြေတာ္နဲ႔ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူး ပဲြေတာ္တို႔ဟာ ဒီကာလမွာပဲ က်ေရာက္ေလ့ရွိပါတယ္။ အံ့ၾသစရာေကာင္းတာကေတာ့ သီရိလကၤာ ႏွစ္သစ္ကူးကာလဟာ အိႏၵိယ၊ အီရန္၊ ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ ထိုင္၀မ္၊ ဂ်ပန္၊ တရုတ္နဲ႔ အျခားေသာ အာရွႏိုင္ငံ မ်ားနဲ႔ မတိမ္းမယိမ္းက်င္းပေလ့ရွိၾကတာပါပဲ။
ႏွစ္သစ္ကူးအစဥ္အလာလုပ္ေဆာင္မႈေတြက ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အီစတာပြဲေတာ္ သို႔မဟုတ္ ပဆိုဗာပြဲေတာ္(Pass-over)နဲ႔ ဆင္တူေနပါတယ္။ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းေလးရာေက်ာ္ အီဂ်စ္ ေတြရဲ႕ ကၽြန္အျဖစ္နဲ႔ ေနခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး မိုးဆက္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ ကတိေတာ္နယ္ေျမ (Promised Land)လို႔ဆိုတဲ့ ပါလက္စတုိင္းနယ္ေျမကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး လြတ္လပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဂ်ဴးေတြဟာ ဒီကာလကို ပဆုိဗာ(pass-over)ပြဲေတာ္အျဖစ္ ဆင္ယင္က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ ပြဲေတာ္က်င္းပပံုေတြက သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးမွာ လုပ္ေဆာင္တာေတြနဲ႔ အေတာ္ကို တူလြန္းပါတယ္။ သူတို႔လဲ ႏွစ္သစ္ကူးမွာ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ဘဲ ဥပုသ္ေစာင့္ၾကပါတယ္။ အိမ္ေတြကို မီးထြန္းတယ္၊ သိုးစတ့ဲ သတၱ၀ါမ်ိဳးစံုကို သတ္ျဖတ္ၿပီး ယဇ္ပူေဇာ္တယ္။ စားပဲြေသာက္ပြဲက်င္းပတယ္။ လကၤာရဲ႕ႏွစ္သစ္ကူးနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္ျဖစ္ေနတဲ့အရာထဲက ထူးျခားမႈတစ္ခုကေတာ့ ပဆိုဗာပဲြေတာ္ေရာက္ရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ခရစ္ေတာ္ကို ဆီသုတ္လိမ္းေပးၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သားေကာင္ေတြကို သတ္ျဖတ္ၿပီး ယဇ္ပူေဇာ္ၾကတာကိုေတာ့ သီရိလကၤာ ဗုဒၶဘာသာႏွစ္သစ္ကူးနဲ႔ ထပ္တူျပဳလို႔ မရဘူးေပါ့။ ဗုဒၶဘာသာမွာက ယဇ္ပူေဇာ္မႈက မရွိဘူး မဟုတ္လား။
တစ္ခ်ိဳ႕ပညာရွင္ေတြကေတာ့ တစ္ျခားႏိုင္ငံ ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ဆုိတာ ဂ်ဴးေတြရဲ႕ ပဆိုဗာပြဲေတာ္ ကေန ဆင္းသက္လာၿပီး ေဒသဆိုင္ရာ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈေတြနဲ႔ ေရာေႏွာသြားခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေကာက္ ခ်က္ခ်ၾကတယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိ သမုိင္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ မွန္ကန္မႈရွိႏိုင္သလဲဆိုတာကေတာ့ စာေရးသူလဲ လက္လွမ္းမမီပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဘယ္သမိုင္းဆရာမွလဲ ဒါကို သမိုင္းေၾကာင္း အေထာက္အထား အျပည့္အစံုနဲ႔ မတင္ျပႏိုင္ၾကေသးပါဘူး။ တျခားႏိုင္ငံႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ေတြဟာ ပဆိုဗာပဲြေတာ္က်င္းပတဲ့ကာလေနာင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာမွ ေပၚေပါက္လာၾကတယ္ဆိုတာေလာက္ပဲ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ပဆိုဗာပဲြေတာ္ေန႔မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ခရစ္ေတာ္ကို အဆီေတြနဲ႔ သုတ္လိမ္းေပးၾကတာဟာ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္မွာ အသက္ၾကီးရင့္သူေတြက လူငယ္ေတြကို အေမႊးနံ႔သာ ဆီသုတ္လိမ္းေပးတာနဲ႔ တူေနပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈကလြဲၿပီး ပြဲေတာ္က်င္းပပံုေတြက သိပ္ကို တူလြန္း ေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပဆိုဗာပဲြေတာ္နဲ႔ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ ဘယ္လိုဆက္ႏြယ္မႈရွိသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ဘယ္သမိုင္းပညာရွင္ကမွ ေသခ်ာမေျပာႏိုင္ၾကပါဘူး။
ေရွးေခတ္ အီဂ်စ္ျပည္မွာ ၾသဆိရိစ္(Osiris)လို႔ေခၚတဲ့ သဘာ၀ထာ၀ရဘုရားသခင္ကို ကိုးကြယ္ ၾကတယ္။ အဲဒီထာ၀ရဘုရားသခင္ဟာ ေသျခင္းတရားနဲ႔ ျပန္လည္ရွင္သန္ထေျမာက္ျခင္းဆိုတဲ့ အႏွစ္သာရနဲ႔ ေနနတ္မင္းၾကီး(Sun God)ကို ကိုယ္စားျပဳတယ္။ ဂ်ဴးေတြအပါအ၀င္ ဆီမစ္တစ္ လူမ်ိဳးေတြ(အာရပ္၊ ဖီနီးရွင္း၊ အဆီးရီးယန္း)ဟာ ေနနတ္မင္းၾကီးအျဖစ္ ၾသဆိရိစ္(Osiris) နတ္ဘုရား ကို ျပန္လည္ရွင္သန္ျခင္းကို ေပးတယ္လို႔ ယံုၾကည္ၿပီး ကိုးကြယ္ၾကတယ္။ အဲဒီကေန အာရွဘက္ကို ျပန္ၾကည့္ေတာ့ အာရွမွာလဲပဲ ေနကို ကိုးကြယ္တဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြ အမ်ားၾကီးရွိတာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ ဟိႏၵဴ ႏွစ္သစ္ကူးမွာလဲ ေနနတ္မင္းကို ပံုစံတစ္မ်ိဳးနဲ႔ ပူေဇာ္ပသၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။
အာရွလူမ်ိဳး အေတာ္မ်ားမ်ားကလဲ ေႏြရာသီ ေရာက္လာၿပီဆိုရင္ နတ္မင္းတစ္ပါးကေန ေနာက္နတ္မင္းတစ္ပါးကို တာ၀န္လႊဲတဲ့ကာလ(ႏွစ္ကူးကာလ)လို႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူး အားလံုးဟာ ရွိေနတဲ့၊ ေတြ႕ထားတဲ့ သမုိင္းအခ်က္အလက္ေတြအရ ဒီသမုိင္းျဖစ္စဥ္ေတြအေပၚမွာ အနည္းနဲ႔အမ်ား အေျခခံေနတယ္ဆိုတာကို ေတြ႕ရမွာပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာမွ တိုင္းျပည္ေဒသအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔နဲ႔ ေရာယွက္ၿပီး အစေပ်ာက္သြားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ေရာေရာ အားလံုးလုပ္ျဖစ္ေနဆဲအရာကေတာ့ ေရေလာင္းျခင္း၊ မီးထြန္းျခင္းနဲ႔ ဆီသုတ္လိမ္းၾကျခင္းပါပဲ။
သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ ထူးျခားတာတစ္ခုကေတာ့ အေဖ၊ အေမေတြက သားသမီးေတြ နဲ႔လာလည္သူေတြကို အေၾကြေစ့ေလးေတြ ေပးကမ္းၾကတာပါပဲ။ သားသမီးေတြေရာ၊ ေဆြမ်ိဳးေတြပါ အဆိုပါအေၾကြေစ့ကို အေတာ္လိုခ်င္ၾကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏွစ္သစ္မွာရတဲ့ပထမဆံုး ေငြျဖစ္လို႔ပါလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒ႑ာရီအဆိုတစ္ခုရွိပါတယ္။ ဣၿႏၵေဒ၀(Indradeva)လို႔ေခၚတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနတ္သားဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းနဲ႔ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းေတြေပးဖို႔ လူ႕ျပည္ကို ဆင္းသက္လာတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနတ္သားဟာ အျဖဴေရာင္အ၀တ္အစားေတြ ၀တ္ဆင္ၿပီး ေခါင္းမွာလဲ ပန္းေတြနဲ႔သရဖူခုႏွစ္ခုကို ေဆာင္းထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေ၀ါဟာရအေနအထားအရ “ဣၿႏၵ”ဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ “ဣႏၵ”ဆိုတဲ့ပါဠိစကားနဲ႔အတူတူ ပါပဲ။ သိၾကားမင္းလုိ႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ျမန္မာမွာလဲ သၾကၤန္ေရာက္ရင္ သိၾကားမင္းဆင္းတယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ သိၾကားမင္းစီးတဲ့ အေကာင္ေတြကလဲ တစ္ႏွစ္နဲ႔တစ္ႏွစ္ မတူပါဘူး။ ဆင္၊ ျမင္း၊ ႏြား စသျဖင့္ အေတာ္မ်ားပါတယ္။
သီရိလကၤာႏိုင္ငံနဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ေနာက္ထပ္ ယံုၾကည္မႈတစ္ခုလဲ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ႏွစ္သစ္ကူးကာလမွာ အ၀ုရုဒု ကုမာရယ (Avurudu Kumaraya)ဆိုတဲ့ နတ္အသစ္တစ္ပါး ေရာက္လာတယ္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္မႈပါပဲ။ သီရိလကၤာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ိဳ႕ေဒသေတြမွာ ႏွစ္သစ္မွာ ေရာက္လာ မယ့္နတ္မင္းအတြက္ ယဇ္ပလႅင္မ်ားကို အုန္းလက္မ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေလ့ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါ တယ္။ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ယဇ္ပလႅင္လုပ္ၿပီး ပူေဇာ္ျခင္းနဲ႔ အုန္းလက္နဲ႔ယဇ္ပလႅင္လုပ္တာဟာ တူတယ္ လို႔ ဆိုေပမယ့္ မတူတဲ့အရာေတြကေတာ့ အမ်ားၾကီး ရွိေနပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ေတြက သိုး၊ ဆိတ္စတဲ့ သတၱ၀ါေတြကို သတ္ျဖတ္ၿပီး နတ္ဘုရားကို ယဇ္ပူေဇာ္ဖို႔ျဖစ္ၿပီး သီရိလကၤာသားေတြကေတာ့ ေကာက္ပဲသီးႏွံနဲ႔ စတုဒိသာေကၽြးေမြးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာမွာေတာ့ ေရေလာင္းဖို႔ အုန္းလက္ေတြနဲ႔ မ႑ပ္ေတြ ေဆာက္ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေဒသမွာေတာ့ အိမ္ရဲ႕ေတာင္ဘက္အရပ္မွာ နတ္မင္းအသစ္အတြက္ မီးအိမ္တစ္ခု ထားေလ့ရွိပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ ႏွစ္သစ္ကူး ကာလဟာ ေကာက္ရိတ္သိမ္းပဲြကာလနဲ႔ ထပ္တူျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကာလမွာ ရာသီသစ္မွာ တာ၀န္ အသစ္နဲ႔ေရာက္လာမယ့္ နတ္မင္းေတြကို ပူေဇာ္ပသၾကပါတယ္။
ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ရဲ႕ အစျဖစ္ရာဟာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္ေပမယ့္ ခ်စ္စရာယဥ္ေက်းမႈမ်ားနဲ႔ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္က်င္းပပံုေတြကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာက စတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ပြဲေတာ္ကာလ ေတြမွာ ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔အညီ ကုသိုလ္တရားမ်ား ဆည္းပူးဖို႔ရန္အတြက္ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ဘဲ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ၿပီး သီတင္းသီလေဆာက္တည္ျခင္း၊ ေကၽြးေမြးလွဴဒါန္းျခင္း မ်ားျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ေျပာၾကမယ္ဆိုလွ်င္ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားမွာ မဂၤလာရွိေသာ အခါသမယအတြက္ ေနရာ၊ ေန႔ သက္မွတ္ထားျခင္းမ်ိဳးေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဘယ္ေနရာ၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာမဆို မဂၤလာရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ သီရိလကၤာဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အဓိကပဲြေတာ္ေတြထဲမွာ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ မပါ၀င္ပါဘူး။ ၀ိဆက္ပဲြေတာ္၊ ပိုဆြန္ပဲြေတာ္နဲ႔ ဧဆလပဲြေတာ္တို႔ကသာ အဓိကျဖစ္ပါတယ္။
သီရိလကၤာရွိ ခရယာန္အခ်ိဳ႕က ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကို ခရစ္ယာန္အီစတာပြဲေတာ္နဲ႔ ပူးေပါင္းလို ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကို အၾကီးအက်ယ္ေဒါသျဖစ္ေနတဲ့ သူေတြလဲ မနည္းပါဘူး။ ပူးေပါင္းခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ခရစ္ယာန္ေတြရဲ႕ ထံုးစံအတိုင္း သူတို႔ရဲ႕ ခရစ္ယာန္ထံုးတမ္း စဥ္လာေတြကို ေရာက္ရွိရာ အရပ္ေဒသလူမ်ိဳးေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြရဲ႕အၾကားမွာ ပူး၀င္ျပန္႔ႏွံ႔ေစခ်င္ ၾကလို႔ပါပဲ။ ဒီလိုနည္းနဲ႔ ခရစ္ယာန္ယဥ္ေက်းမႈဟာ ေရာက္ရွိရာအရပ္ေဒသေတြမွာ အနည္းနဲ႔အမ်ား ပူး၀င္ကပ္ပါေနရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ပူးေပါင္းမႈကို ကန္႔ကြက္ဆန္႔က်င္ၾကတဲ့သူေတြကေတာ့ ဆန္႔က်င္ ဘက္အျမင္ရွိပါတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးနဲ႔ပူးေပါင္းျခင္းအားျဖင့္ ခရစ္ယာန္ထံုး တမ္းစဥ္လာေတြ၊ စံေတြ၊ တန္ဖိုးေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားမွာကို စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔စိုးရိမ္မယ္ဆုိလဲ အျပစ္မဆိုသာဘူး။ သီရိလကၤာႏိုင္ငံမွာ ခရစ္ယာန္က 7%မွ်သာ ရွိပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ အီစတာပြဲေတာ္ကို သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ရဲ႕ေအာက္မွာ သိမ္သိမ္ငယ္ငယ္ က်င္းပ ေနရတာကို မမွ်တဘူးလို႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခရစ္ယာန္ေတြက သူတို႔ရဲ႕ အီစတာပြဲေတာ္ကို အမ်ိဳးသားပဲြေတာ္ (national festival)အျဖစ္ သတ္မွတ္မေပးလို႔ မေက်နပ္ခ်င္ၾကပါဘူး။ ဒီလူဦးေရနဲ႔ ဒီလို ႏွစ္ကာလေပါင္းမ်ားစြာ ဗုဒၶသာသနာထြန္းကားတဲ့ေဒသမွာ ဒီလို ေတာင္းဆိုၾကတာဟာ သင့္ေတာ္၏၊ မေတာ္၏ စဥ္းစားၾကဖို႔ေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ကိုလိုနီစိတ္ဓာတ္ မကုန္ၾကေသးသူမ်ား လို႔ အားနာပါးနာ ေျပာလိုက္ရမလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာထြန္းကားတဲ့ ႏိုင္ငံၾကီးတစ္ခုမွာ ကဆုန္လျပည့္ဗုဒၶေန႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္ပဲြေတာ္(National Festival)အျဖစ္သတ္မွတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုရင္ ဘယ္လုိေနမလဲ။ ဘာေျပာၾကမလဲ။
သီရိလကၤာမွာ ႏွစ္သစ္ကူးကာလေရာက္ၿပီဆိုရင္ ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ရာသီဥတုၿပီးဆံုးၿပီး မိုးေတြအလွ်ံပယ္ ရြာပါ ေတာ့မယ္။ သစ္ပင္ေတြမွာ ရြက္သစ္ေတြ ဖူးေ၀လို႔ ေနရာတိုင္း စိမ္းလန္းေနတယ္။ ငွက္ေတြကလဲ ေတးဆိုလို႔ ပန္းေတြလဲ အလုအယက္ပြင့္လာၾကတယ္။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြနဲ႔ သစ္သီး၀လံေတြလဲ စားလို႔မကုန္ေအာင္ ေပါမ်ားလို႔ေပါ့။ ဒီအခ်ိန္ဆို လူငယ္ေတြလဲ ခ်စ္သူနဲ႔အတူ ဘ၀တစ္သက္စာ လက္တြဲဖို႔ ဆံုးျဖတ္၊ လက္ထပ္ေလ့ရွိၾကတယ္။
သဘာ၀အားျဖင့္ ႏွစ္သစ္ကူးကာလဆိုတာ ညသန္းေခါင္မွာ ျဖစ္ေလ့ရွိေပမယ့္ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူးလိုပဲ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးကေတာ့ ေ၀ဒပညာရွင္ေတြရဲ႕ အၾကံေပးတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္ကူးတဲ့ရက္ကို ပံုေသသတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိပါဘူး။ ေ၀ဒပညာရွင္ေတြက ႏွစ္ေဟာင္းရဲ႕အဆံုးနဲ႔ ႏွစ္သစ္ရဲ႕အစကို သတ္မွတ္ေပးေလ့ရွိပါတယ္။
ျမန္မာ့သၾကၤန္ပဲြေတာ္နဲ႔ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးဟာ ပုံသဏၭာန္အားျဖင့္ တူတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာ့သၾကၤန္တြင္းမွာ ကေလး၊ လူၾကီးမေရြး ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ၿပီး ဥပုသ္သတင္း ေဆာက္တည္ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ဆိုလွ်င္ ႏွစ္သစ္ကူးကာလအတြင္း ဒုလႅဘရဟန္း၀တ္ျခင္း၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားက သီလရွင္၀တ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ မိဘေတြကလဲ သူတို႔ရဲ႕ ရင္နင့္သည္းခ်ာ သားသမီး အလိမၼာမ်ားကို ကိုရင္၊ ရဟန္း၀တ္ခိုင္းျခင္း၊ သီလရွင္၀တ္ခိုင္းျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ေစၾကသည္မွာ မည္သည့္ႏိုင္ငံတြင္မွ မေတြ႕ႏိုင္တဲ့ အသည္းခိုက္စရာ ဓေလ့ေလးျဖစ္ပါတယ္။ သၾကၤန္တြင္းမွာ (အထူးသျဖင့္ ေတာအရပ္ေဒသေတြမွာ)လူၾကီးသူမမ်ားကို ေရခ်ိဳးေပးျခင္း၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ေပးျခင္း၊ အုန္းဆီမ်ားလိမ္းေပးျခင္း၊ မိမိတို႔ တတ္ႏိုင္သမွ် ေၾကြးေမြးေထာက္ပံ့လွဴဒါန္းျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္မွာ ၀မ္းသာစရာျမင္ကြင္းမ်ားအျဖစ္ ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိျမန္မာ့ႏွစ္သစ္ကူးပဲြေတာ္ကိုၾကည့္ရင္ အထက္ပါ ဓေလ့ေလး ေတြဟာ လြမ္းစရာအတိတ္ေတြ ျဖစ္လို႔ေနခဲ့ၿပီလို႔ ၀မ္းနည္းစြာ ဆိုရေတာ့မွာပါ။
လက္ရွိ ျမန္မာမွာ ျဖစ္ေနတဲ့အေနအထားေတြအရေတာ့ အလြန္႔အလြန္ကို ကြာျခားသြားပါၿပီ။ သီရိလကၤာႏွစ္သစ္ကူးမွာ အကုသိုလ္ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အျပဳအမူမ်ိဳးကို မေတြ႕ရသေလာက္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့သၾကၤန္ကေတာ့ (အမ်ားစုကို ၾကည့္ၿပီး ၿခံဳငံုသံုးသပ္ရရင္) အကုသိုလ္ေတြ မိုးမႊန္ေအာင္လုပ္တဲ့ ပြဲၾကီးအျဖစ္သို႔ ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္လာေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ သၾကၤန္ဆိုရင္ အရက္ေသစာ ေသာက္စားပဲြၾကီး၊ လူငယ္လူၾကီး မ်ာေပြပဲြၾကီးလို႔ ဆိုရေတာ့မယ့္ကိန္း ဆိုက္ေနၿပီျဖစ္လို႔ ခ်စ္စရာ ယဥ္ေက်းမႈေတြ မပ်က္သုဥ္းခင္ တစ္ခုခု လုပ္သင့္ေနတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ။

Ref:
1. New Year - a national festival for Sri Lanka; By W. T. A. Leslie Fernando
2. Sinhala Avurudu: Festival overlaid by legend and myth and shrouded by superstition; By Punyakante Wijenaike
3. Sinhala Avurudu: Recalling a New Year of yesteryear; By Sybil Wettasinghe
4. Avurudu Rituals: The Ayurveda system; By Dr. Upali Pilapitiya