ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ အေမြအႏွစ္ (၅)

ဘာသာေရးအေျခခံေသာ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒႏွင့္ ႏိုင္ငံ့ယဥ္ေက်းမႈ

ရဟန္းသံဃာမ်ားႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္အားလံုး (ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး)၏ ဘာသာေရး၊ အမ်ိဳးသားေရးတက္ၾကြမႈမ်ားသည္ ဒုတုဂါမုနိ (ဒု႒ဂါမဏိ)မင္းလက္ထက္တြင္ အႀကီးအက်ယ္ ျမင့္တက္ခဲ့သည္။ ဘီစီ ၂-ရာစုအလယ္ပိုင္းတြင္ ေအဠာရေခၚေသာ ခ်ိဳလဘုရင္သည္ အႏုရာဓပုရၿမိဳ႕ကို သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။ သီရိလကၤာလူမ်ိဳးမ်ား လြတ္လပ္ခြင့္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ၾကရသည္။ ဗုဒၶဘာသာတိုးတက္မႈ တုန္႔ဆိုင္းခဲ့ရၿပီး တိုင္းျပည္မွာလည္း ဒုကၡမ်ိဳးစံု ခံခဲ့ရသည္။

ဘာသာႏွင့္ႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံျခားဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမွ လြတ္ေျမာက္ရန္အတြက္ ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာ ဒုတုဂါမုနိ (ဒု႒ဂါမဏိ)ကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံ့သူရဲေကာင္းမ်ား၏ေခါင္းေဆာင္မႈျဖင့္ သီရိလကၤာေတာင္ပိုင္းမွစတင္ၿပီး တြန္းလွန္တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ဒု႒ဂါမဏိမင္းသားေလးဟာ သူ႕တိုင္းျပည္ေနာက္လိုက္မ်ားကို “သူဟာ ဘုရင္စည္းစိမ္ခံစားလို၍ တိုက္ပဲြ၀င္ျခင္းမဟုတ္၊ ဗုဒၶဘာသာကို ျပန္လည္အသက္သြင္းလိုသျဖင့္သာ တိုက္ပဲြ၀င္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း” အတိအလင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ ေရွ႕တန္းစစ္ေျမျပင္သို႔ ခ်ီတက္ေသာ တပ္ဖဲြ႕ေရွ႕ဆံုးတြင္ သူက ျမတ္စြာဘုရား၏ ျမင့္ျမတ္ေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ား ထည့္သြင္းထားသည့္ လွံကို ကိုင္ၿပီး ခ်ီတက္သည္။ သီရိလကၤာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာလြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပဲြသည္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ့လြတ္ေျမာက္ေရးပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ထားၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆင္းရဲသူမ်ားေရာ၊ ခ်မ္းသာသူမ်ားပါ ထိုတိုက္ပဲြသို႔ ၀င္ေရာက္ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကသည္။

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဤကဲ့သို႔ တိက်ျပတ္သားေသာ စစ္ပဲြတြင္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံ ဦးေဆာင္မေထရ္ႀကီးမ်ားအပါအ၀င္ သံဃာေတာ္မ်ားသည္ မိမိတို႔၏ ေက်ာင္းေတာ္အခန္းက်ဥ္းေလးမ်ားတြင္ ကုတ္ကပ္ၿပီး မေနခဲ့ေပ။ သံဃာေတာ္မ်ားသည္ ျပည္သူတို႔ႏွင့္အတူ ပူးေပါင္းၿပီး ႀကီးက်ယ္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္စီမံကိန္းႀကီးတြင္ အားတက္သေရာ ပါ၀င္ကူညီေပးခဲ့ၾကသည္။ ဤကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံအတြက္ ေသေရးရွင္ေရးတမွ် အေရးႀကီးေသာကာလတြင္ မင္းသားဒု႒ဂါမဏိႏွင့္ ညီငယ္သဒၶါတိႆတို႔အၾကားတြင္ အျငင္းပြားမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။  

ထိုအခါ ဤအျငင္းပြားမႈသည္ အက်ပ္အတည္းက်ေရာက္ေနေသာ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ အႏၲရာယ္ႀကီးသည္ကို သိျမင္သေဘာေပါက္ေသာ အစ္ကိုႀကီးျဖစ္သူ ေဂါဓဂတၱတိႆမင္းသားသည္ ညီေတာ္ႏွစ္ေယာက္ကို ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္အခါက ရဟႏၲာျဖစ္ခါနီးအဆင့္ေရာက္ေနေသာ ေထရပုတၱဘယအမည္ရေသာ ရဟန္းေတာ္သည္ ႏိုင္ငံ့အေရးႏွင့္ ဘာသာအေရးေၾကာင့္ သကၤန္းခၽြတ္ၿပီး စစ္တပ္ထဲ၀င္ေရာက္ခဲ့သည္။ ထိုရဟန္းကဲ့သို႔ အျခားရဟန္းေတာ္မ်ားလည္း ႏိုင္ငံႏွင့္ဗုဒၶဘာသာအေရးေၾကာင့္ လူထြက္ၿပီး လြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပဲြ၀င္ခဲ့ၾကမည္မွာ သံသယျဖစ္စရာ မလိုေခ်။

မင္းသားဒု႒ဂါမဏိ၏ တိုက္တြန္းေတာင္းပန္မႈအရ သံဃာ့အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုလံုးကို ကိုယ္စားျပဳေသာ ရဟန္းေတာ္ေပါင္းမ်ားစြာသည္ စစ္တပ္ႏွင့္အတူ လိုက္ပါခဲ့ၾကသည္။ မင္းသားဒု႒ဂါမဏိက “ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ဖူးျမင္ရျခင္းဟာ ငါတို႔အတြက္ မဂၤလာလည္းရွိတယ္၊ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားအတြက္ အကာအကြယ္လည္း ျဖစ္တယ္”ဟု ဆိုသည္။ သီရိလကၤာျပည္သူမ်ားသည္ စစ္တပ္ႏွင့္အတူ ရဟန္းေတာ္မ်ားပါ ပူးေပါင္းပါ၀င္လာသည့္အတြက္ စစ္တပ္ႏွင့္ ပိုပိုၿပီး ပူးေပါင္းလာၾကသည္။ ပိုပိုၿပီးလည္း ေထာက္ပံ့ခဲ့ၾကသည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားပါ တိုက္ပဲြရင္ျပင္သို႔ ပါ၀င္ေပးသည့္အတြက္ စစ္သားမ်ားသည္ ပိုမိုအားတက္လာၿပီး ခိုင္မာေသာ သႏၷိ႒ာန္မ်ားလည္း ခ်မွတ္ၿပီး တိုက္ပဲြ၀င္ႏိုင္ခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္အခါမွ စတင္ၿပီး သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ ဘာသာေရးႏိုးၾကားမႈသည္ ခဲြျခား၍ မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ တစ္ေသြးတစ္သားတည္း ဆက္စပ္လာခဲ့ပါေတာ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ထိုစဥ္အခါက ဘာသာေရးမ်ိဳးခ်စ္၀ါဒ (Religio-patriotism)သည္ အတိုင္းအတာတစ္ခုထက္ကို ပိုမိုသြားခဲ့သည္။ (ေဘာင္ေက်ာ္သြားခဲ့သည္)။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဘာသာႏွင့္တိုင္းျပည္ လြတ္ေျမာက္ဖို႔ရန္အတြက္ လူမ်ားအားသတ္ျခင္းသည္ပင္ ဆိုးရြားယုတ္မာေသာ ရာဇ၀တ္မႈမဟုတ္ဟု ယူဆၾကသည္အထိပင္ ျဖစ္သည္။

စစ္ပဲြႀကီး ၿပီးဆံုးသြားေသာအခါ မင္းသားဒု႒ဂါမဏိလည္း ဘုရင္ဒု႒ဂါမဏိ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ တစ္ေန႔ေသာအခါ စစ္ပြဲတြင္ လူ႕အသက္ေပါင္းမ်ားစြာ သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္ကို ျပန္လည္စဥ္းစားမိၿပီး ေနာင္တပူပန္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ခ်က္ခ်င္းပင္ ပိယဂူ (Piyahgu)ကၽြန္းတြင္ သီတင္းသံုးေနေသာ ရဟႏၲာတို႔၏ ကိုယ္စားလွယ္အေနျဖင့္ ရဟႏၲာရွစ္ပါးတို႔သည္ ဘုရင္ဒု႒ဂါမဏိထံသို႔ ၾကြေရာက္ၿပီး ေအာက္ပါအတိုင္း မိန္႔ၾကားခဲ့ရသည္။

“ဘုရင္ဒု႒ဂါမဏိ ….. သင္ ဒီလို လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ လူ႕ျပည္နတ္ရြာ ေကာင္းရာသုဂတိအတြက္ အဟန္႔အတား မျဖစ္ပါဘူး။ လူမဟုတ္သူမ်ားကိုသာ သတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္စံုတစ္ေယာက္ဟာ ရတနာသံုးပါးကို ယံုၾကည္ကိုးကြယ္တယ္။ ငါးပါးသီလကိုလည္း ေဆာက္တည္က်င့္သံုးတယ္။ မယံုၾကည္သူမ်ားႏွင့္ မိစၧာ၀ါဒသမားမ်ားဟာ ေတာ႐ိုင္းတိရိစၧာန္ထက္ ပိုမိုေလးစားစရာ မရွိပါဘူး။ သင့္အေနနဲ႔ကေတာ့ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာကို ဂုဏ္က်က္သေရရွိေအာင္ လုပ္ေပးသူျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္စိတ္ႏွလံုးထဲမွာ ဘာမွ ေနာင္တရမေနပါနဲ႔ … အရွင္မင္းျမတ္”

အထက္ပါေျပာၾကားခ်က္မ်ားသည္ ရဟႏၲာရွစ္ပါး၏ ေျပာၾကားခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း သီရိလကၤာႏိုင္ငံ၏ ႀကီးက်ယ္ေသာ ဂႏၴ၀င္က်မ္းတစ္ဆူျဖစ္ေသာ မဟာ၀ံသက်မ္းက ဆိုထားသည္။ သို႔ပင္ဆိုျငားေသာ္လည္း အဆိုပါ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားသည္ ဗုဒၶဘုရားရွင္၏ ေဟာၾကားခ်က္တရားေတာ္ႏွင့္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ဆန္႔က်င္ေနပါသည္။ 

ဘီစီ ၂-ရာစုတြင္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ခဲ့ေသာ ရဟႏၲာမ်ားသည္ ထိုကဲ့သို႔ ေျပာၾကားသလား၊ မေျပာၾကားခဲ့သလားဆိုသည္ကို ျငင္းဆိုဖို႔ သို႔မဟုတ္ အတည္ျပဳဖို႔အတြက္ ယေန႔ေခတ္တြင္ အခက္အခဲ ျဖစ္လွ်က္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ေအစီ ၅-ရာစုတြင္ မဟာ၀ံသက်မ္းကို ေရးသားခဲ့ေသာ စာေရးဆရာ မဟာနာမ္ေထရ္က ထိုကဲ့သို႔ မွတ္တမ္းတင္ထားသည္ကိုကား သံသယျဖစ္စရာ မလိုပါေခ်။ ထိုေခတ္ ေအစီ ၅-ရာစုက သာမန္ရဟန္းေတာ္မ်ား၊ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားအပါအ၀င္ အဓိကတာ၀န္ရွိေသာ မေထရ္ႀကီးမ်ားသည္ ထိုေျပာၾကားခ်က္ကို လက္ခံခဲ့ၾကသည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုကဲ့သို႔ မွတ္တမ္းတင္ထားျခင္းကို အသိအမွတ္ျပဳထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ (ပညာရွင္မ်ားအတြက္ စဥ္းစားဖြယ္ ႐ႈေထာင့္မ်ားစြာ ရႏိုင္သည္။ ဘာသာျပန္သူ)။

ႏိုင္ငံႏွင့္ ဘာသာအတြက္ လြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပဲြ၀င္ျခင္း၊ ျမွင့္တင္ေပးျခင္းစေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ ထိုေခတ္ (ေအစီ ၅-ရာစု)က ရဟန္းေတာ္မ်ားအပါအ၀င္ သီရိလကၤာလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ အလြန္အေရးပါေသာ၊ ျမင့္ျမတ္ေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားပံုရသည္။ ရဟႏၲာမေထရ္မ်ားသည္ပင္ ထိုရည္ရြယ္ခ်က္ (ႏိုင္ငံႏွင့္ဘာသာအတြက္ လြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပဲြ၀င္ျခင္း၊ ျမွင့္တင္ေပးလိုျခင္း)ျဖင့္ လူ႕အသတ္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ျခင္းသည္ ႀကီးမားေသာအျပစ္မျဖစ္ဟူေသာ အေတြးအျမင္ကို လက္ခံခဲ့ၾကသည္ဟု ယံုၾကည္ရသည္။ ထိုေခတ္က ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ဘာသာေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္းထက္ တိုင္းျပည္အေရး ေဆာင္ရြက္ျခင္းက ပိုမိုျမင့္ျမတ္သည္ဟု သေဘာထားခဲ့ၾကသည္။

ဒု႒ဂါမဏိမင္း စိုးစံစဥ္အခါက ရဟန္းေတာ္မ်ား ႏိုင္ငံေတာ္အေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈေရးရာဌာနမ်ားတြင္ ဦးေဆာင္က႑မွ တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္မ်ားကို အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားေသာ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ား မ်ားစြာရွိသည္။ လက္မႈပညာတြင္ ထူးခၽြန္ထက္ျမတ္ေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားပင္ ရွိခဲ့သည္။ အထပ္ ၉-ထပ္ပါ၀င္ေသာ ေလာဟပါသာဒ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကို ဘုရင္ဒု႒ဂါမဏိ၏ တိုက္တြန္းေတာင္းပန္မႈအရ ရဟႏၲာမ်ားက ဒီဇုိင္းေရးဆဲြေပးခဲ့သည္ဟု မဟာ၀ံသက်မ္းတြင္ ျပဆိုထားသည္။ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ား ကိန္း၀ပ္ရာ ႐ုဟန္ဗာလီပုထုိးေတာ္ကို ရဟႏၲာ အရွင္ဣႏၵဂုတၱက စီမံေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။ အေဆာက္အအံုတစ္ခုလံုး ေဆာက္လုပ္ေရးတြင္ သူကိုယ္တိုင္ ႀကီးၾကပ္ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ အုတ္မ်ား၊ ဆံုမ်ား၊ အုတ္ခြက္မ်ားျဖင့္ ပန္းရံလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရေသာ အလုပ္ၾကမ္းမ်ားကိုပင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။

ဒု႒ဂါမဏိမင္း လက္ထက္မွ စတင္ၿပီး သီရိလကၤာရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံ့အေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအေပၚ စိတ္၀င္စားမႈမွာ ပိုမိုတိုးပြားလာခဲ့ၾကသည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ဘုရင္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္း၊ ခန္႔အပ္ျခင္းစေသာ အလြန္တရာ အေရးႀကီးေသာ ႏိုင္ငံေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကိုပင္ အဓိကအခန္းက႑မွေန၍ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။ သဒၶါတိႆမင္း နတ္ရြာစံေသာအခါ မင္းသားလဇၨိတိႆသည္ ဘုရင္ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထိုက္သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ထူပါရာမေက်ာင္းေတာ္တြင္ စည္းေ၀းၿပီး အေၾကာင္းအခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕ေၾကာင့္ လဇၨိတိႆမင္းသားကို ဘုရင္အျဖစ္ မေရြးခ်ယ္ဘဲ အားလံုး၏သေဘာတူညီခ်က္ႏွင့္အညီ ထုလႅသနမင္းသားကို ဘုရင္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခဲ့ၾကသည္။ 

၀ိဇယဗာဟုမင္း နတ္ရြာစံေသာအခါ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ၀ိဇယဗာဟုမင္း၏ ညီမေတာ္၊ သူမ၏ သားသံုးေယာက္ႏွင့္ ၀န္ႀကီးမ်ားကို ေခၚၿပီး ယု၀ဗာဟုမင္းသားကို ဘုရင္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေပးခဲ့သည္။ ရာဇာဓိရာဇသီဟမင္း နတ္ရြာစံေသာအခါ ၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ားက သီရိ၀ိကရမသီဟကို ထီးနန္းေပးအပ္ခဲ့ၾကသည္။ ………

ဤသို႔အားျဖင့္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံသမိုင္းတြင္ ေရွးအခါမွစၿပီး လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္မ်ားအထိ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ မ်ားစြာေသာ မိမိတို႔တာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ၾကသည့္အျပင္ အျခားအေရးႀကီးေသာ ဘုရင္ေရြးခ်ယ္ေရး (ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေရြးခ်ယ္ေရး)စေသာ တာ၀န္ႀကီးမ်ားကို အဓိကအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။